Mısır nerede ve nasıl yetişir?

Yulafın ardından en yüksek besin değerine sahip olan hububat yani tahıl olan mısır, binlerce yıl öncesinde insanoğlunun yerleşik hayata geçerek besin ihtiyacını düzenli olarak karşılamak için tarım faaliyetlerine başladığı ilk yıllardan beri yetiştirilmektedir. Dünya üzerinde buğday ve pirinç ile birlikte en çok yetiştirilen tarım ürünü olan bu bitkiye Türkçemizde “mısır” denemesinin nedeni ise 16. yüzyılların sonlarında bu bitkinin Mısır’dan İstanbul’a getirilmesidir. Mısır buğdayı ve mısır darısı gibi isimlerle anıldıktan sonra 19. yüzyıldan sonra halk arasında sadece “mısır” olarak anılmaya başlanmıştır. Mısır, oldukça yüksek nem oranına ve yüksek sıcaklık değerlerine sahip bölgelerde yetiştirilmektedir. Pirinç kadar çok olmasa da, mısır bitkisi de yüksek sıcaklıkta yetiştiği için hatırı sayılır bir oranda su gereksinimi duymaktadır. Ülkemizde Akdeniz’den Karadeniz’e, Trakya’dan Doğu Marmara’ya, Ege’den İç Anadolu’nun sulak alanlarına kadar oldukça geniş bir coğrafyada mısır yetiştiriciliği yapılmaktadır.

Mısır yetiştiriciliğinde ürün veriminin artması için ilk aşamadan itibaren bitkilerin bol yetiş yaprak geliştirmesi istenir. Bu nedenden ötürü kuvvetli güneş ışınları gereksinim olurken, bitkinin bu yüksek sıcaklıktan ötürü su ihtiyacı da büyük oranda artar. Mısırın olgunlaşıncaya kadar periyodik olarak aksatılmadan sulanması gerektiğinden, sulama imkanının bulunmadığı bölgelerde sıcaklık ve toprak yapısı uygun olsa dahi mısır yetiştirmek mümkün değildir. Yağış konusunda ülkemizin en şanslı bölgesi olan ve zaten yağışlarıyla tanınan Karadeniz Bölgesi, bu özelliği ile mısır yetiştiriciliği için ideal coğrafyalardan biridir. Karadeniz’in neredeyse her yerinde birçok alanda mısır üretilmesine rağmen yine de bu bölgenin üretimi gerek yurtiçi gerekse de yurtdışı ihtiyacı karşılayamamaktadır. Bölgede üretilen mısırın ihraç edilememesinin en önemli sebebi ise Karadeniz halkı için mısır ve mısır ürünlerinin temel gıda maddesi olmasıdır. Bir başka değişle Karadeniz Bölgesi’nde çok fazla mısır üretilmesine rağmen bölge halkının da mısır ve mısır ürünlerini çok fazla tüketmesi, üretimin ihracat için yetersiz kalmasına neden olur.

Birim alanda en çok kuru gıda ve yem maddesi üreten tahıl olan mısır, bu özelliği sebebiyle ekonomik açıdan da önemi muazzam derece büyük olan bir bitkidir. Ticari değeri çok yüksek olan ve sıcaklık birçok bölgede yetiştiricilik için çok elverişli olan ülkemizin dünya mısır üreticileri arasında yer almamasının nedeni de toprak yapısının elverişli olmamasıdır. Zira mısır, su tutma kapasitesi çok yüksek ve oldukça iyi bir drenaj yapısına sahip topraklara ihtiyaç duymaktadır. Bu sebepten ötürü genel olarak tarıma elverişli olan topraklarda mısır yetiştirmek mümkün olsa da, toprak yapısının uygun olmaması sulama maliyetlerini çok fazla arttırmaktadır. Bu nedenden ötürü yoğun yağışın bulunduğu ve toprağın su tutma kapasitesinin çok iyi olduğu Karadeniz’de mısır doğal olarak dahi yetişebilmektedir.