Misvak nedir?
Peygamber efendimizin (SAV) hayatı boyunca yaptığı hal, tavır, davranış, konuşma ve diğer şeyleri sünnet olarak isimlendirilmektedir. Hayatında diş sağlığına çok ehemmiyet verdiği sahabeler tarafından nakille rivayet edilmektedir. Özellikle misvak kullanma üzerinde ehemmiyetle durduğu ve bunu devamlı bir şekilde tavsiye etiği, muhaddisler tarafından sağlam olarak günümüze kadar gelen hadislerde okumaktayız. Bu hadislerden biri Buhari ve Müslim hadis kitaplarında geçen ”Eğer ümmetime güçlük vermeyeceğini bilseydim, her namaz için abdest almalarını ve her abdestte misvak kullanmalarını emrederdim” hadisidir. 1400 seneden beri İslam ülkeleri arsında hızla yayılıp kullanılmaya başlanmıştır. Şimdi ise birçok ülkede, faydaları ve diş sağlığı için ne kadar ehemmiyetli olduğu ortaya çıktıktan sonra kullanılmaya başlanmıştır.
Misvak, Arabistan’da yetişen Erak isminde olan bir ağaçtan yapılmaktadır. Bu ağacın dalları ve kökleri diş temizliğinde kullanılır. Özellikle kökleri daha çok kullanılmaktadır. Bu ağacın ilim dilindeki karşılığı Salvadora persika, Avrupa’da ise Şecere-i Muhammedî olarak bilinmektedir. Eski asırlardan beri insanlar dişlerini temizlemek için kullanmışlardır. Şimdiki dönemde olduğu gibi herhangi sanayi olmadığından insanlarda bu ağaçla birlikte, zeytin ağacının dallarını kullanmışlardır. Bu erak ağacı yetiştiği bölge olarak, Doğu Afrika’dan Hindistan’a kadar bölgeler içinde yetişen bir bitkidir. Bu bitkisi bol yetişen, ucuz, kullanması ve taşınması kolay olmakla birlikte kokusu güzel, meyvesi yenen güzel bir bitkidir. Diş sağlığı için önemli olan ve diş macunun öz maddesinde kullanılan florür maddesini içinde ihtiva misvak ağacı, içinde fıtri olarak bu maddeyi barındırmaktadır. Böylece hem diş fırçası hemde macun özelliğini taşımaktadır.
Günümüzde, modern tıbbın diş sağlığı ve misvak üzerinde yaptığı araştırmalarda bulduğu birçok faydalı şeyleri ve tedavi usullerini, İslamiyet 14 asır önce Müslümanlara göstermiş ve öğretmiştir. Misvağın, 70 kadar faydası tespit edilmiştir. Misvak üzerinde yapılan araştırmalarda yapılan tespitlere göre, misvakta içeriğinde bulunan maddelerde mikropları imha eden, sinnigrin ve penisilin maddesi bulunmakla beraber, diş macunlarının içeriğinde olan sodyum bikarbonat maddesi de vardır. Misvak devamlı ve düzenli bir şekilde kullanıldığı zaman diş etlerini kuvvetlendirir, diş üzerindeki tortu ve artıkları eritir, diş minesinin delinmesini ve çürümesini önlemektedir. Diş temizliği ve sağlığı noktasında bu gibi önemli faydaları olmakla beraber, günümüzde kullanılan macunlardan farklı olarak şu özellikler bulunmaktadır: Diş macunları, ağızdaki hem faydalı ve hemde zararlı bütün mikropları yo ederken, misvak ise sadece ağızdaki ve diş üzerindeki zararlı mikropları öldürmektedir. Kuran-ı Kerimde Bakara suresi 222. Ayetinde Allah’ü teala, mealen ‘’Temiz olanları severim’’ emrederek Müslümanları teşvik etmiştir.
Misvak, Ebu Nuaym’dan rivayetle birkaç faydasını yazarsak, ağzı temizler, görmeyi keskinleştirir ve kuvvetlendirir, zararlı mikropları öldürür, diş etlerini güçlendirir, dişleri beyazlaştırır ve çürümeyi engeller, yemeklerden sonra kullanıldığında hazmı kolaylaştırır, mideye rahatlatır, balgamı keser, konuşmayı güzelleştirir, yaşlanmayı geciktirir. Ayrıca Cenab-ı Hakkı razı eder, melekleri sevindirir, hasenatı artırır.
Misvak nasıl olmalı ve nasıl kullanılmalıdır?
Bu sorulara da şöyle cevap verebiliriz: alınacak misvak ilk önce kuru olmamalı, eğri veya yamuk bir şekilde olmamalı, küflü olmamalıdır. Misvak, ambalajlı olan ve taze olandan almak beraber, kullanım açısından düz olması gereklidir. Çünkü misvağın içindeki su da şifalıdır. Kullanırken misvağın bir santim kadar kabuğunu keserek dişlere ve dişetlerine sürerek kullanılır. Kullandıkça tüyleri azaldıkça kesilip kısaltılır. Kopan telleri yenebilir. Çünkü mideye de şifadır. Misvak tutuş şekli olarak, sağ elin küçük ve başparmak altta olacak şekilde, diğer üç parmak üstte olarak tutulur ve kullanılır.