Mükellefin görevleri nelerdir?
Mükellefin kanunda yer alan görevleri;
Bildirim yapmak;
- İşe Başlamayı Bildirme; Vergiye tabi olan kurumlar vergisi mükellefleri, ticaret ve sana erbabları, kolektif ve adi şirket ortakları, komandit şirketin komandite ortağı, serbest meslek erbabları, işe başladıklarını vergi dairesine bildirmek zorundadır. Bir işyeri, açmak, açmamış olsa dahi ticaret siciline ya da mesleki bir teşekküle kayıt ettirmek, basit usulde vergilendirilenlerin bizzat işini yapmaları, işe başlamanın belirtileri olarak kabul görür.
- Değişiklik Bildirme; Mükellefin bilinen adresinde oluşan bir adres değişikliği, işleri ve bizzat kendisinin firmadaki statüsünün değişikliğinde, vergi dairelerine bildirim yapmak zorundadır.
- İşi Bırakmanın Bildirilmesi; İş faaliyetinin durması veya işi bırakmak anlamına gelir. Geçici bir süre faaliyete ara vermek, işi bırakmak sayılmaz. Tasfiye, iflas ve ölüm işi bırakmak anlamına gelir. Tasfiye ve iflasta, muameleler bitene kadar faaliyete devam edilebilir. Tasfiye ve iflas memurları, bu kararları işlemlerin kapandığı vergi dairelerine ayrı ayrı bildirmek zorundadır. Ölüm halinde ise, mirasa hak kazanmış mirasçılar tarafından, vergi dairesine bildirilir.
- Bina Ve Arazi Değişiklikleri; Mükellefler, emlak vergisi konusuna giren bina ve arazilerin değişikliğini vergi dairesin bildirmek zorundadır.
Mükellefler, işe başlama bildirimlerini; işe başlama tarihinden itibaren on gün içinde,
İşi bırakma ve değişikliklerin bildirimlerini; olayın meydana geldiğinden itibaren bir ay içerisinde, yapması gerekir.
Defter Tutmak; Çiftçiler, Serbest Meslek Erbabları, Ticaret Şirketleri, İktisadi Kamu Müesseseleri İle Dernek Ve Vakıflara Ait İktisadi İşletmeler, Ticaret Ve Sanat Erbabları, defter tutmak zorundadır. Ancak vergiden muafsa veya basit usulde vergilendirilmeye tabi ise, defter tutmazlar.
Kurumlar vergisi mükellefleri, şahıs şirketleri ve iş hacmi kanununda öngörülen miktarları aşanlar birinci sınıf tüccardır. Açıklanan guruplardan herhangi birine girmeyen veya kurumlar vergisi mükelleflerinden işletme hesabına göre defter tutanlar ve kazançları basit usulde tespit edilenler ise, ikinci sınıf tüccardır.
İkinci sınıf tüccarlar, bir hesap dönemi içerisinde, kanuni ölçülere göre iş hacminde %20 oranla artış olduğunda, izleyen hesap başından itibaren birinci sınıf tüccar olurlar. Birinci sınıf tüccarların iş hacmi ise %20 azaldığında, ertesi hesap başından itibaren, ikinci sınıf tüccarlığa geçerler.
Birinci sınıf tüccarlar, Yevmiye Defteri, Defteri Kebir ve Envanter Defteri tutarlar. İkinci sınıf tüccarlar ise, işletme defteri tutmak zorundadır. Sınai müesseseler için, imalatla uğraşanlar ise tutması gereken deftere ek olarak imalat defteri tutmalıdır. Gerçek usulde vergilendirilen çiftçiler, çiftçi işletme defteri tutar. Gerçek usule tabi olan Serbest Meslek Erbabları ise, Serbest Kazanç Defteri tutar.
Yevmiye ve Envanter defterlerinin, işletme defterlerinin, çiftçi işletme defterlerinin, İmalat ve İstihsal defterlerinin, nakliye vergisi defterlerinin, yabancı nakliyat kurumlarının hasılat defterlerinin tasdik edilmesi zorunludur.
Vergi mükellefleri, Maliye Bakanlığınca belirlenen muhasebe standartlarına(Tek Düzen Hesap Planı) uymak zorundadır. Mücbir sebepler dışında defter kayıtlarının on günden fazla geciktirilmemesi bir zorunluluktur.
Envanter çıkarmak, değerleme yapmak ve bilanço düzenlemek,
Belge Düzenlemek; Fatura, parekende satış vesikası, gider pusulası, müstahsil makbuzu, serbest meslek makbuzu, ücretlilere ait kayıt ve belgeler, taşıma ve otel işletmelerinin düzenlemesi gerek belgeler olarak çeşitlendirilir.
Ekim Sayım Beyanı; Zirai işletmelerin, GVK’de belirlenen ölçüleri geçmesi durumunda, çiftçilerin yerine getirmesi gereken bir zorunluluktur.
Vergi Karnesi Alma; GVK’de diğer ücret kapsamına girenler veya kanuna göre indirimden yararlanmak isteyenler, karne almak zorundadır.
Muhafaza ve İbraz Ödevi; Vergi levhası asma, defter ve belgeleri ibraz etme, beyannameleri tasdik etme, yasar kasa ve pos gibi cihazların belgelerini saklama gibi, tüccarların yapmak zorunluluğu olduğu görevleri mevcuttur.