Nar nasıl yetiştirilir?
Ana vatanı, Orta doğu, Anadolu, ve Kafkasya ile İran Körfezi arasında kalan bölge olan nar bir ılıman iklim meyvesidir. Dünyada binlerce yıldır üretimi ve tüketimi olan son derece faydalı bir meyvedir.
Ağaç tipi olarak küçük olan nar, birim alana diklen fidan sayısı olarak çok olduğundan elde edilen üründe bir o kadar çoktur. Son derece dayanıklı bir meyve olması pazara arz edilmesini kolaylaştırmaktadır.
Türkiye’nin hemen hemen her bölgesinde yetişmekle birlikte daha çok Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yetiştirilmektedir. Bu bölgelerde kış soğukları çok fazla görülmediğinden iklim daha uygundur.
Tatlı, mayhoş ve ekşi türleri bulunmaktadır. Çok faydalı bir meyve olan nar, bitki kökünden meyve çekirdeğine kadar her yönüyle değerlendirilmektedir. Daha çok taze olarak tüketilen nar, 2-3 ay boyunca kolaylıkla muhafaza edilebilmektedir.
C vitamini açısından ve demir ile potasyum açısından çok zengindir. Tansiyon düşürücü, ateş düşürücü, hazmı kolaylaştırıcı, barsak parazitlerini düşürücü, adale kasılmalarını, barsak enfeksiyonlarını önleyici, , ishal ve dizanteri tedavilerinde sık sık kullanılan çeşitli ilaçların yapımında kullanılan bir meyvedir.
Nar ağacı, 1-5 m boylarında çalı ya da küçük ağaçcık şeklinde çok dallı bir ağaçtır.Büyük ölçüde böceklerle tozlanma olur. Bazı narlar ise kısır diye tabir edilen çiçeklere sahiptir. Narlar genellikle erken dönemlerde meyve verirler. 3. yılında bir ağaç meyve vermeye başlar. Bir ağacın ortalama verimi 35-70 kg arasındadır.
Daha çok ilkbahar ve sonbahar dikimi yapılan Nar bahçesi, 2,5 m x 4 m, 3 m x 4 m, 4 m x 4 m veya 3 m x 5 m aralıklarla yapılmaktadır. Fidan çukurları yaklaşık 40 cm çapında olup 40-50 cm derinlikte açılmaktadır. Çukurların içine 2-3 kürek kadar yanmış çiftlik gübresi ile toprak karışımı konmaktadır. Fidanın yanına herek çakılır, bağlanır ve fidanın etrafı çanak yapıldıktan sonra can suyu verilir.
Nar ağacının budanması, kışın ve yazın olmak üzere iki ayrı dönemde ve ilk yıllarda şekil olarak, daha sonraki yıllarda ise ürün budaması şeklinde yapılmaktadır. İlk yıl fidanın boyu 50-60 cm’den budanır. Çalı şeklinde bitki olduğundan dolayı dipten farklı yönlerden çıkmış olan 3-4 dal seçilerek 50-60 cm’den tepeleri vurulur ve alçak taçlanmaları sağlanır. Şekil budaması 2-3 yıl devam ettirildikten sonra, meyve veren dallar uç kısımlarda bulunduğu için uç alma işlemi bırakılır. Seçilmiş olan 3-4 gövde dışında çıkan bütün dip sürgünleri obur ve kurumuş dallar kesilir.
Bilinçli gübreleme yaprak ve toprak analizi yapıldıktan sonra yapılmalıdır. Gübrelemenin asıl amacı bitkinin ihtiyacı olan besin maddelerinin, yeterli miktarda ve zamanında, bitkinin alabileceği şekillerde toprağa vermektir.
Narlar sıcak ve kuru hava şartların sevdikleri gibi, nemli ve serin toprak şartlarını da severler. Yağışların yetersiz olduğu dönemlerde narlarda sulama şarttır. 15-20 gün arayla sulama yapılırsa kaliteli ürün elde edilebilir. Narların sulama zamanı ve miktarları iyi ayarlanmalıdır. Az veya aşırı ya da düzensiz yapılan sulamalarda meyve kabuğunda çatlamalar olur.
Narlar ağustos ayından başlayarak kasıma kadar uzun bir dönemde hasat edilmektedirler.. Nar sonbaharda toplandığı için halk arasında da doğal olarak nemli ve serin yerlerde (kuru kum) 2-3 ay boyunca saklanmaktadır. Narlar tek, tek makasla kesilerek hasat edilirler.