Nato nedir?

NATO, İngilizce North Atlantic Treaty Organization kelimelerinin baş harflerinden oluşmuş bir kısaltmadır. Türkçe karşılığı, Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı’dır.

II. Dünya savaşından güçlü bir şekilde çıkmayı başaran komünist emperyalizmine karşı, hür milletler diye tabir edilen ülkelerin, toprak bütünlüğü ve özgürlüklerinin korunması amacıyla 4 Nisan 1949 tarihinde kurulmuş olan bir savunma teşkilatıdır.

NATO’nun esas kuruluş amacı ve işleme şekline göre, üyelerinden herhangi birine yapılacak olan saldırılar, bütün üye ülkelere yapılmış kabul edilmektedir. Dolayısıyla NATO, hukukun üstünlüğüne ve özgürlüğe inanan ülkelerin, kendi medeniyetlerinin barış ve güvenliğini sağlamak, sosyal, askeri ve kültürel yardım ve desteği esas almaktadır. Üye olan ülkelerin tamamı, Birleşmiş Milletler kanunlarına uygun bir biçimde Kuzey Atlantik bölgesinde refahı, barışı ve hürriyetleri taahhüt altına almışlardır.

II. Dünya savaşının bitiminden itibaren silah teknolojilerinin gelişmesiyle, kitle imha silahlarının da bazı devletlerin tekelinde olması, bazı devletlerin kendileri gibi barış, refah ve özgürlük hedefleri olan devletlerle işbirliği yapmasını zorunlu hale gelmiştir. Bu ihtiyaçlardan dolayı bir araya gelen 12 devlet, 1949 yılında Amerika’nın Washington eyaletinde anlaşmayı imzalamışlardır. Anlaşmanın altına imza koyan ülkeler İngiltere, Fransa, Belçika, Hollanda, Lüksemburg, ABD, Kanada, İtalya, İzlanda, Danimarka, Norveç ve Portekiz olmuştur. Türkiye ve Yunanistan 1952’de, Almanya 1955’te ve İspanya 1982^de NATO’ya katılmışlar ve üye ülke sayısı 16’ya ulaşmıştır. NATO, üye ülkelerin gerçekleştirdiği bu işbirlikleriyle aslı amacı olan komünizme karşı çok etkili bir savunma ve caydırıcı cephe oluşturmuşlardır.

II. Dünya savaşından sonra Sovyetler Birliği, Akdenize ulaşabilmek için Türkiye’den İstanbul ve Çanakkale boğazlarına yerleşme hakkı, Kars ve Ardahan gibi topraklarımızın kendilerine terk edilmesini, hatta Trabzon ve Gümüşhane’nin de buna dahil edilmesini istemekteydiler. 1945 ve 1946 yıllarında çok zorlu ve her an Sovyet saldırısı riskiyle karşı bir Türkiye vardır. Türkiye, hem kendi güvenliği hem de dünya barışına katkı sağlamak maksadıyla 1952 yılında NATO’ya dahil oldu. Günümüzde yeni devletlerin de katılmasıyla daha da genişlemeye devam etmektedir.