Nazal polipler neden olur?
Nazal polipler sinüsler sebebiyle meydana gelmiş ve burun içine doğru büyüme yapan etler için kullanılan bir tanımlamadır. İnsan vücudunun içinde içi havayla dolu olan çok miktarda doku ve organ yer almaktadır. Sinüsler ise bir ucu açık olan bir keseye benzeyen boşluklardan biridir. Bu boşlukları doldurmuş olan ince ve yüzeysel doku tabakası bulunur. Bu tabakanın üzerinden dışarı sarkan, normal dokudan daha farklı olan büyüme belirti gösteren et gibi yapılar polipi ifade eder. Bu polipler içi boş olan her doku ve organda gelişme sağlayabilir. Bu oluşumlar ise bulundukları yere göre ifade edilir. Burun içerisine açılmış olan, burun etrafındaki sinüslerin iç yüzeylerini kaplayan dokulardan oluşanlar nazal polip olarak bilinir. Bunlar yumuşak yapıda, soluk renkli, burun içine sarkma yapmış olan, dokunmakla ağrıya neden olmayan, yerçekiminin etkisiyle yerini değiştirme özelliğine sahip olan yapılardan oluşur.
Nazal polip nasıl oluşmaktadır?
Nazal poliplerin meydana gelmesinde hangi mekanizmaların etkili olduğu hakkında henüz bilinen kesin bir bilgi yoktur. Sinüsleri döşeyen dokuda birçok etkene bağlı olarak oluşan hasar ve sürekli duruma gelmesi poliplerin meydana gelmesinde etkili olur. İltihaplı sorunlar ve alerjiler hasar oluşumunda etkilidir. Ayrıca polip oluşumunda zararlı olabilecek etkenlerle temas etme, soluma veya genetik etkenler etkilidir. Bu etkenlerde tek başına veya birlikte etkili olabilir. Bu etkiyle beraber sinüslerdeki yüzeysel dokuda şişme ve sinüslerin burun içinde büyüdüğü görülür. Çoğunlukla da nazal polip oluşumu çift tarafta olur. Astım ve kistik fibrozis hastalıklarında da burun polipi görülebilir.
Nazal poliplerin etkisi nasıl olur?
Nazal polipler burun içerisinden geçen hava akımını mekanik olarak önlediğinden, burun tıkanıklığına sebep olur. Poliplere eşlik eden rahatsızlıklara bağlı burunda akıntı görülebilir. Görülen bu akıntının çoğu genizden aşağıya doğru inerek, astım hastalığının ağırlaşmasına, astım krizlerinin meydana gelmesine neden olabilir. Hava akımının azalmasıyla beraber hastalarda koku alma duyusunda azalma veya yok olma problemi görülebilir. Sinüslerde doluluk olduğunda ise iltihap oluşursa baş ağrısı görülebilir. Ağızdan solunum yapılması sebebiyle horlama, uyku apnesi, boğazda hassasiyet, iltihaplanma, üst solunum yolu enfeksiyonlarının uzun sürmesi gibi etkiler görülür.
Nazal polip oluşumlarında nasıl hareket edilmelidir?
Bu oluşumlar ortaya çıktıktan sonra, kendiliğinden geçmesini beklemek yanlış olur. Rahatsızlığı olanların kulak burun boğaz uzmanına gitmesi gereklidir. Uygulanan muayene neticesinde, gerekli görülürse bazı testler yapılabilir, bilgisayarlı tomografi ve film çekilir. Hasta için ameliyat uygulanacak ise, bilgisayarlı tomografi mutlaka yapılması gerekir. Başlangıç safhasında polipler daha küçük iken ilaç tedavisiyle küçültülmesi mümkündür. Fakat poliplerin büyümesi durumunda ameliyatla alınması gereklidir.
Nazal polip ameliyatı nasıl yapılmaktadır?
Polip ameliyatı bilgisayarlı tomografiden alınan görüntülere uygun planlama yapılarak, ağız içinden veya yüzün dışından yapılırken, günümüzde yeni gelişmelerle beraber burun içerisinden endoskopik olarak uygulanmaktadır. Uygulanan yöntemde ışık kaynağı, kamera ve monitör kullanılarak burun içerisine girilir. Daha sonra burada sinüslerde bulunan hasarlı dokular ve polipler temizlenmesi sağlanır. Bölgede gerekli kontroller yapılarak, sinüsler düzeltilir. Ameliyat esnasında genel anestezi veya lokal anestezi kullanılır. Endoskopik sinüs cerrahisi olarak bilinen operasyon vücuttaki yapıların bozulmamasını sağlarken, küçük poliplerin dahi temizlenmesi sağlanır. Dışarıdan kesi yapılmadığı için, hastada dikiş izi oluşmaz.
Ameliyatın riskleri olur mu?
Ameliyatın en önemli riski kanama oluşma durumudur. Ancak kanamalara kolay şekilde müdahale olabildiğinden, kısa zamanda kontrol edilebilir. Kanama riski sebebiyle hastalara operasyon sonrasında tampon yapılmaz. Bunun dışında ameliyat esnasında damarlarda yaralanma, beyin zarında delinme, sinirlerde zedelenme, iltihaplı oluşumlar gibi ciddi riskler olabilmektedir. Anesteziyle ilgili risklerde olabilmektedir.
Ameliyat sonrasında ne yapılmalıdır?
Uygulanan operasyonun ardından burun içinin temizlenmesi için pansumanlar yapılır. Ameliyatta tampon kullanılmadığı için hastalarda herhangi başka bir problem görülmezse, hastaneden kısa zamanda taburcu edilebilirler. Ancak günaşırı pansumanların düzenli şekilde yapılması gereklidir. Burun içinde oluşabilecek yapışıklıkların engellenmesi için, serum fizyolojikle burun içinin yıkanması atlanmamalıdır. Yapılan operasyonun başarı oranı % 90 gibi oldukça yüksek seviyededir. Ancak bu poliplere eşlik edecek olan, hastalarda astım, alerji gibi hastalıkların olması durumunda başarı seviyesi biraz daha düşebilir. Nazal poliplerin tekrarlama olasılığı bulunduğundan dolayı, ameliyatın yeniden yapılma olasılığı gündeme gelebilir. Bu durumda yapılacak ameliyatlar biraz daha kolay geçebilir.