Nevrotik ne demektir?

Nevrotik duygu bozukluğundan dolayı aşırı şefkat istemek, bir şeye odaklanamamak, güvensizlik duyma, plan yapamamak, düşmanca ve saldırgan tutumlar içinde olmak, anormal seks davranışları sergilemek, nefret, kin gibi kişiyi sağlıklı kişilerden ayırıcı tutum ve davranışlar sergileyen kişilere denmektedir. Bu davranışlara ise nevrotik bozukluklar denmektedir. Nevrotik ve normal kişilik arasında belirli bir ayırım yoktur. Herkes nevrotik eğilimler gösterebilir. En basitçe sinirlilik olarak adlandırılan nevrozlar, psikolojik ve işlevsel belirtiler verir. Bu davranışların temelinde kaygı yatar. Bunlar davranış bozukluğu olarak tanımlanır. İnsanlarda kaygı duyma, korkma, kuruntu yapma, huzursuzluk duyma olarak kendini gösterir. Bu kişilerin çoğu kaygılarının bilincinde olur. Kaygılarla başa çıkmak için kullandıkları savunma mekanizmaları vardır. Ancak bu mekanizma genellikle kaygıyı bastırmakta başarısız olur ya da abartılmış şekilde kullanılması sebebiyle anormal davranışlar ortaya çıkar. Psikolojik tedavi gören kişilerin çoğu nevrozdur. Bu rahatsızlık nadir olarak hastanede tedavi gerektirir. Ancak kişiler üzerinde bozucu etkiye sahiptir. Gereksiz yerlerde, sebepsiz üzülme, en küçük şeyi büyütme gibi tepkiler verildiğinde nevrotik belirtiler gösterildiği söylenebilir. Kaygısı olmayan kişi yoktur denilebilir. Kaygının etkisindeki kişiler psikolojik ve bedensel olarak bazı belirtiler gösterir. Bedensel belirtilerin arasında;

• Kasların gerginliğinden kişilerde titreme olması
• Otonom sinir sisteminin faal olmasından terleme, baş dönmesi, kalp çarpıntısı, nefes alamama zorluğu ve ishal gibi belirtiler olması

Psikolojik belirtilerin arasında ise;

• Kişinin normal davranışlarında bozulma olması. Yaşanan kaygıyı gizleme isteğinin günlük yaşamı etkilemesi nedeniyle, kişi normal yaşam süremez hale gelir.
• Kaygılardan bunalma olsa bile gerçek yaşamdan kopma olmaz. Hayallerle yaşamazlar, ancak bu davranışlarından üzüntü duyarlar. Bu durum nevrotik paradoks olarak adlandırılır. Kişiler bozukluğun farkındadır, ancak bunları değiştirmezler. Fakat bozukluk bilinçte olduğundan, tedavi daha kolay olur.

Nevrotik özellikler nedir?

• Kişilerde aşırı şefkat gereksinimi olduğundan, diğer insanlara bağımlılık gelişir. Nevrotik kişi güven ve dikkat ihtiyacı hisseder, ancak kendisi başkalarına bunu göstermekte zorlanır.
• Kişiler aşağılık duygusu çeker. Huzursuz ve güvensiz yapıları bulunur. Sosyal faaliyetlerden rahatsız olurlar, çekingen davranışları vardır. Başkaları tarafından yargılanmaktan çekinceleri vardır.
• İleriye dönük plan yapmakta başarısız olurlar.
• Günlük yaşamında düşmanca ve saldırgan bir tutum sergilerler. Çekingen yapıda olmalarına rağmen, buyurgan özellikleri vardır. Kendilerini önemli sayarlar ve güçlü hissetmek isterler. Kendilerinin kolayca aldatıldıklarını veya kırıldıklarını sanırlar. Herkesin kendi kötülüklerine çalıştığını düşünürler.
• Kişilerde doyumsuz yaşanan seks davranışları ya da bilinçaltı korkuları bulunur. Bu yüzden sağlıklı ilişkiler kurmaları zordur.

En çok görülen nevroz çeşitleri nedir?

• Kaygı bozuklukları: Kişiler dengeli biçimde kaygı ve gerginlik içinde yaşamlarını sürdürürler. Kişinin iç karmaşası olması nedeniyle kaygı patlaması yaşamaları olur. Patlama gerçekleşmese bile, bu durum kişinin bunalmasına yeterli olur. Bu kaygı bozuklukları arasında fobiler, obsesif kompulsif bozukluklar sayılabilir.
• Somatoform bozukluklar: Kaygının neden olduğu bedensel bozukluklar sebepsiz yere ortaya çıkar. Bunların oluşmasında duygular önemli bir yere sahiptir. Duyguların boşalmasını sağlayıcı yollar kapalı olduğundan, iç organlarda gerilim meydana gelir. Bunlar kişilerde bilinç dışı olarak yaşanmaktadır. Kişilerde hiç belirtisi olmadan bedensel hastalıklar oluşur. Yaşanan belirtiler duygulara eşlik eden bedensel tepkilerin abartılmış hali gibidir. Bu tür bozukluklar arasında psikojenik ağrı, hiperkondriyasis,  konversiyon histerisi, hiperkondriyasis yer almaktadır.
• Dissosiyatif bozukluklar: Kişiler stres veya kaygıyı azaltıp, kendi kişiliğinden kaçınmaya çalışır. Kişilerin bilinci bölümlere ayrılmaktadır. Temel olarak üç dissosiyatif bozukluk bulunur. Bu bozukluklar bellek kaybı yani amnezi, bütün belleğin kaybedilmiş olduğu fug, kişilerde birden fazla kişilik özelliği gösteren çoklu kişilik bozukluğudur.
• Duygu durum bozuklukları: Bu bozukluk en fazla görülen depresyon türüdür. Kişi kendini her zaman bunalımda hisseder. Bu duygudan kurtulamadığı durumunda, kişinin nevrotik olduğu düşünülmelidir. Kişi kendini dışarıya karşı hareketli ya da durgun olarak yansıtabilir. Kendini evine kapatır, yemek yemez, uyku uyumaz, daha ileriye giderek intihara bile teşebbüs edebilir.

Nevrozların tedavisi nasıl olur?

Uygulanan psikanaliz tedavisinin amacı her şeyden önce kişinin daha iyi çalışmasına yönelik olmalıdır. Nevrozların tedavisi için kullanılan ilaçlar, sakinleştiriciler gibi bedene yönelik tedaviler, bu bozukluklarda ancak destek tedavisi olarak işlevseldir. Psikanaliz tedavisinde ise, rahatsızlığa sebep olan bastırılmış olaylar ya da düşünceler meydana çıkarmaktadır. Nevroz doğuştan itibaren olmayan, iyileştirilebilen bir rahatsızlık olarak kabul edilmektedir.