Nihat Sami Banarlı kimdir?

Edebiyatımızın 20. yüzyıldaki en önemli yazarlarından biri olan Nihat Sami Banarlı 1907 yılında İstanbul Fatih’te dünyaya geldi. Banarlı edebiyat araştırmacısı ve tarihçisi olarak ün yapmıştır. Trabzon milletvekili ve şair Ömer Hilmi’nin torunu olan Nihat Sami Banarlı, vali ve şair İlyas Sami ile Nadire Hanım’ın oğludur. Yazarın aileden gelen yazı yazma merakı vardır. yeteneğinin genetik olduğu söylenebilir. Yazar, soyadını babasının ve annesinin mezarlarının bulunduğu Tekirdağ’ın Banarlı ķöyünden almıştır.

Nihat Sami Banarlı, ilk ve orta öğrenimini doğduğu yer olan İstanbul’¬da yaptı. 1927 yılında İstanbul Yüksek Öğretmen Okulu’ndan 1929’da da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nden mezun oldu. Cumhuriyet devri yazarlarından olan Banarlı yazı hayatına ortao¬kulda iken başlamıștır. Sanat eserleri arasında hece ve aruz vezinleri ile şiirler, oyunlar, hikâyeler ve denemeleri bulunmaktadır.

Yazar daha sonra 1929-1934 yılları arasında Edirne Lisesi ile Kız ve Erkek Öğretmen Okulu’nda edebiyat öğretmeni olarak görev yaptı. 1947 yılına kadar Galatasaray, Boğaziçi, Şişli Terakki ve Işık liselerinde öğretmenlik yaptı. Yazar öğretmenliğin ilk yıllarında Altı Ok, Orhun, Ötüken ve Atsız dergilerinde makale ve şiir¬leri yayımlanmıştır.

Banarlı 1947-1969 yılları arasında Eğitim Enstitüsü ile Yüksek Öğretmen Okulu’nda edebiyat öğretmenliği, Yüksek İslam Enstitüsü’nde İslami Türk Edebiyatı Tarihi öğretmenliklerinde çalıştı. Banarlı 1969 yılında kendi isteği ile emekliye ayrıldı. Öğretmenlik yaparken birçok kuruluşta bazı görevlerde bulundu. 1948 yılından itibaren Hürriyet Gazetesi’nin Edebi Sohbetler bölümünde devamlı olarak yazılar yazdı.
Banarlı 1953 yılında kurulmuş olan İstanbul Fetih Cemiyeti’ne girdi. Bu kuruluşa bağlı olan İstanbul Enstitüsü’nde müdür olarak görev yaptı. Banarlı daha sonra 1958 yılında Yahya Kemal Enstitüsü yayın işlerini yürüttü. Milli Eğitim Bakanlığı 1000 Temel Eser ve Çağdaş Türk Yazarları komisyonlarına üye ve başkan olarak seçilen Banarlı, 1971 yılında kurulan Kubbealtı Akademisi’ne Edebiyat Kolu Başkanı ve Akademi Dergisi müdürü oldu.
13 Ağustos 1974 tarihinde 67 yaşındayken İstanbul’da vefat etti. Mezarı Rumelihisarı’da Aşiyan Mezarlığı’nda bulunmaktadır.

Ders kitaplarıyla başladığı çalışmaları (Edebi Bilgiler, 1940), Resimli Türk Edebiyatı Tarihine dönüştükten (1948,) sonra Metinlerle Türk Edebiyatı I-III (1951-1954) gibi az çok değişen diziler halinde basıldı. Dergi ve gazetelerde edebiyat sohbetleri yayımladı (Yedigün, Hürriyet, 1948-1960, Kubbealtı Akademi Mecmuası 1971), Beyatlı’nın ölümü üzerine kurulan Yahya Kemal Enstitüsü’ nün yöneticisi olan Banarlı aynı adı taşıyan müzeyi kurdu, Yahya Kemal’in eserlerinin derlenmesinde gerekli olan dikkatli ve sorumlu yayımcılık görevini üstlendi. Makale ve denemelerini “Türkçenin Sırları (1971)” adlı kitapta topladı.

Eserleri
Oyunlar
1- Kızıl Çağlayan (1933), manzum milli piyes
2- Bir Yuvanın Şarkısı (1933), manzum milli piyes
3- Sular Kararırken
4- Yaban¬cı
5- Dumanlı Dağlar
6- Son Vazife
7- Bir Mâbed Yıkıldı
8- Istırap Yarışı
Roman
1. Bir Güzelliğin Romanı (Hürriyet Ga¬zetesi’nde tefrika)
Edebiyat tarihi araştırmaları
1. Dâstân-ı Tevârih-i Mülûk-ı Âli Osman ve Cemşid-ü Hurşid Mesnevisi, (1933, {Ahmedî’nin Osmanlı tarihine dair manzum ese¬rinin neşri)
2. Resimli Türk Edebiyatı Tarihi (1948; 1975- 79), 2 Cilt
Diğer eserleri
1. Edebî Bilgiler (1940)
2. Türkçenin Sır¬ları (1940)
3. Metinlerle Edebî Bilgiler (1950)
4. Metinlerle Türk Edebiyatı Tarihi I, II, III, (1951-1954)
5. Metinlerle Türk ve Batı Edebiyatı, I, II, III(1955-1960)
6. Yahya Kemal Yaşarken (1959)
7. Yahya Kemal’in Hâtıraları (1960)
8. Şiir ve Ede¬biyat Sohbetleri
9. Namık Kemal ve Türk Osmanlı Milliyetçiliği
10. Büyük Nazireler Mevlid ve Mevlid’de Milli Çizgiler
11. Başlangıçtan Tanzimata Kadar Türk Edebiyatı Tarihi
12. Fatih’in Zafer Sırları