Omurga eğriliği nedir?
Omurga eğriliği omurganın sağa ya da sola eğrilmesi olarak tanımlanır. Omurga eğriliği tıpta ”skolyoz”olarak bilinir. Skolyoz tek başına bir hastalık olarak kabul edilmz. Omurga eğriliği sağlıklı bir omurga yapısında da yaşanabilen biçimsel bir deformasyondur. Omurga eğriliği farklı hastalıklarla ortaya çıkabilir ve omurganın farklı bölgelerinde oluşabilir. Omurga eğriliğinde tedavi aşamasında uygulanacaklar eğriliğe sebep olan hastalığa ve kişide oluşan eğriliğin durumuna göre farklılık gösterebilir. Bazı vakalarda tedavi normal olarak devam ederken, bazı durumlarda kişinin tedaviye verdiği tepkiye göre süreçlerde farklılık olabilir. Rahatsızlık ergenlik çağındaki gelişmeyle birlikte artış gösterebilir ve eğrilik daha fazla artabilir.
Omurga eğriliği türleri nedir?
- Nedeni Belli Olmayan Skolyoz (İdiopatik): En çok rastlanan omurga eğriliği tipidir. Bu durumda omurga yana doğru C ya da S şeklinde gelişme gösterebilir ve omurlarda yan tarafa doğru eğilme olabilir. Oluşan eğrilik sonunda sırt ve bel bölgesinde bir çıkıntı meydana gelir. Bu vakalarda oluşan omurga eğriliğinin yapılan tüm araştırmalara rağmen sebebi belirlenemez ve bunun sonucunda ”nedeni belli olmayan skolyoz” olarak tanımlanır.
- Konjenital Skolyoz: Henüz anne karnında olan bebeklerde oluşan omurga anomalileri sebebiyle oluşan bir omurga eğriliğidir. Bebek doğumuyla birlikte ilk yaşlarında oldukça hızlı bir şekilde ilerleyerek gelişir. Bu sebeple erken teşhis edilmesi ve erken müdahale oldukça önemlidir. Konjenital skolyoz gelişen çocuklar erken yaşlarda cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyabilir.
- Nöromusküler Skolyoz: Oldukça fazla görülen omurga eğriliği türleri arasındadır. Eğriliğe sinir ya da kas hastalıkları sebep olabilir. Sinir hastalıkları beyin ve omurilikle ilgili olarak gelişebilir. Kas hastalıkları ise çocukluk ve ergenlik döneminde daha fazla ortaya çıkar. Nöromusküler skolyoz durumunda duygu ve solunum problemleri görülebilir. Bu tür skolyoz için yapılacak operasyonlar daha çok küçük yaşlarda tercih edilir.
Omurga eğriliği tanısı ve tedavisi nasıl yapılır?
Omurga eğriliğinde teşhis radyolojik muayene ile yapılır. Kişi ayaktayken grafisi alınır ve duyduğu acı hissi belirlenir. Düzenli aralıklar ile yapılan muayene tekrarlanır. Anne karnında olan bebekler için fetal ultrasonografi yapılarak, omurga yapısı incelenir ve tanı koyulur. Omurga tedavisinde amaç, eğriliğin giderilmesi ve eğriliğin daha fazla ilerlemesini önlemektir.
- Cerrahi Tedavi: Omurga eğriliği ileri aşamaya geldiyse cerrahi operasyon tercih edilir. Omurga eğriliğinde cerrahiye başvurmadan tedavi yapmak için erken teşhis yapılması ve bunun sonucunda önlemler alınması önemlidir.
- Konservatif Tedavi: Henüz ergenlik çağında olan kişilerde oluşan hafif omurga eğriliklerinde hasta 6-12 ay ara ile kontrol edilir. Eğriliği daha fazla olan hastalar ise 3-4 ay aralıklarla gözlemlenir.
- Traksiyon Alçı Ve Oryej Kullanımı: Omurgada oluşan eğriliğin ilerlemesini engellemek amacıyla traksiyon alçı ve ortej kullanılır. Eğriliğin boyutu ve şekline göre bunların kullanım biçimi farklılık gösterir.
- Egzersiz Tedavisi: Omurga eğriliği için uygulanacak egzersiz tedavilerinde hastanın bilinçli olarak bunları uygulamasıı ve egzersizleri düzenli yapması rahatsızlığın seyri için önemlidir. Egzersiz diğer tedavilere destek olarak uygulanan bir yöntemdir. Eğriliğin giderilmesi için tek başına yeterli olamaz.