Paganizm nedir?

Her ne kadar Türkçede “putperestlik” olarak bilinse de aslında Paganizm, tek tanrılı dinlerden oldukça farklı öğretileri olan ve kendine has ibadet yöntemleri içeren son derece geniş bir inanç sistemidir. Geçmişin antik öğretilerinden biri olan ve bilinen insanlık tarihi boyunca insanoğlunun farklı inanç sistemlerine dahil olmasına karşın günümüze dek uzanmayı başaran Paganizm, hala bazı insanlar için kutsal öğretiler ve sembollerin bulunduğu bir öğretidir. Türkçede doğrudan putperestlik olarak tanımlanan Paganizm bünyesinde yine put ve benzeri figürlere belirli bir saygı duyulur ve benzer bir şekilde bu tür “insan yapımı” objelere kutsal anlamlar yüklenir.

Animizm, Politeizm veya Şamanizm gibi farklı inanç sistemlerinin ortak ismi olarak da kullanılan Paganizm bilinen insanlık tarihinde İlk Çağ’da dahi görüldüğünden binlerce yıl içerisinde birçok farklı toplum ve inanç sisteminden etkilenmiş ve bu nedenle de günümüzde oldukça geniş alanı kapsayan bir sistem haline gelmiştir. Hıristiyan inanışta Semavi Dinler dışında kalan inanışlar için kullanıldığından Türkçeye de bu şekilde etki eden Paganizm, bazı insanlar için de geçmişin gizli öğretileri sayesinde büyü gücü kullanma ve metafiziksel olayların gerçekleşmesini sağlamaktır. Şamanizm gibi Pagan inanç sistemine mensup olan inanç sistemlerine mensup olan kişiler tarih boyunca “kahin veya büyücü” olarak görülmüş ve Batılı toplumların ilgisini çekmiştir.

İslami açıdan incelendiğinde Paganizm inancına sahip olan Pagan kişiye “müşrik” yani Allah’tan başka bir olguya tapan kimse denmektedir ki müşrik kelimesini Hıristiyanlar pagan olarak kullanmaktadır. Bu nedenle Hıristiyanlık ve Müslümanlık açısından Paganizm incelendiğinde pagan kelimesinin İslam inancında da müşrik kelimesi ile eşanlamlı olarak kullanıldığı söylenebilir. Avrupa coğrafyasında binlerce yıldır pagan kelimesi kullanılmasına karşın “paganizm” kelimesi çok daha yeni döneme aittir. Türk Dil Kurumu Paganizm sözcülüğünü “çok tanrıcılık” olarak tanımlamış ve bu nedenle Türkçede Paganizm “putperestlik” ile eşanlamlı olarak kullanılmıştır.

Günümüzde “hurafe” olarak tanımlanan din dışı uygulamaların büyük bir bölümü, insanoğlunun çok eski dönemlerdeki pagan inançlarından gelmektedir. Zaman içinde bir geleneğe dönüşen antik pagan davranışlar günümüze dek ulaşmıştır ancak İslami olarak bu tür davranışların tamamı dindışı hurafe olarak tanımlanmıştır. İngilizcede haftanın günlerini tanımlayan sözcüklerin tamamının da Paganizm kaynaklı olduğu düşünüldüğünde Semavi dinlere geçilmesine rağmen insanoğlunun geçmişin Pagan alışkanlıklarından vazgeçemediği ve günümüzde kullanılan birçok kelimenin ve yapılan birçok davranışın Paganizm ile ilişkili olduğu söylenebilir.