Panik atak neden yaşanır?
Panik atak, panik bozukluk gibi birçok psikiyatrik bozuklukta ve fiziksel rahatsızlıkta yaşanan yoğun kaygı, korku hali ve endişe duygularının karışımından yaşanan bir nöbettir. Günümüzde yaşam koşullarının ağırlaşması, maddi ve manevi zorluklar nedeniyle oluşan duygulardaki artış nedeniyle, panik atak toplum sağlığını etkileyecek duruma gelmiştir. Doktorların bu durumu psikolojik bir olay olarak görmesine rağmen, hastalar yaşadıklarını fiziksel bir sorun olarak görmekte ve hiç kimsenin sorunlarının nedenini bulamadıklarını düşünürler. Doktorların hastaya psikolojik durum değerlendirmesi yapmasıyla, hasta yakınlarının aldığı tavır hastaya zarar vermektedir. Hastalara hastalık hastası olduklarının söylenmesi, bu durumu yaşayanları daha fazla zorlamaktadır. Kendini çaresiz ve yalnız olarak hisseden hastalar, daha fazla kısır döngü içinde bulunmaktadır. Rahatsızlığın ilk başlangıcı farklı yaşlarda gelişmektedir. Çocuklarda daha az görülen, daha çok 18-25 yaşlarında ortaya çıkmaya başlayan, 30-40 yaşlarıyla birlikte daha fazla görülmeye başlayan bir rahatsızlıktır. Kadınlarda erkeklere göre daha fazla görülmektedir. Hastalığın kalıtsal olup olmadığı konusunda belirgin bir özellik yoktur. Hastaların yaşadığı krizler 5-45 dakika arası devam etmekte, bunun etkileri hastaya göre değişik olmaktadır. Hastaların yaşam kalitesini olumsuz olarak etkileyen bir durumdur. Kişiler ölüm korkusu, kriz yaşama korkusu gibi nedenlerle evde ve dışarıda yalnız bir şekilde kalmayı istemezler. Bu yüzden sosyal hayattan kopmaktalar, iş hayatlarından ise ayrılmaktalar. Bilinçaltındaki korkularının gerçeğe dönüşme düşüncesi oluşmaktadır. Kendini izole hale getirmiş olan hastanın yaşadıkları daha fazla artmaktadır.
Panik atak belirtileri nelerdir?
- Ateş basması, terleme ve üşüme
- Titreme
- Nefes almakta zorlanma, tıkanma ve boğulma korkusu
- Bayılacağını düşünmek, baş dönmesi şikayeti
- Karın ağrısı, geğirme ve bulantı
- Aldığı havanın yetmediğini düşünüp, daha derin nefes alma isteği
- Göğüste ağrı ve sıkışma olması
- Kendini tanıyamamak, algılama güçlüğü çekmek
- Ölümden korkma
- Başkasına zarar vermekten korkmak ve, delirdiğini düşünmek
- Vücutta karıncalanma, uyuşma hissetmek
Panik atağı ortaya çıkaran etkenler nedir?
- Sara hastalığı, kalp ve akciğer hastalıkları
- Stresli bir hayat sürmek
- Kafeinli beslenme tarzı ve vitamin eksiklikleri
- Tiroit bezi sorunları ve adrenalin salgısı fazlalığı
- Kansızlık, kan şekeri düşmesi ve beyinde olan tümörler
- Kullanılan ilaçların yan etkilerinin olması
- Kapalı yerlerde ve kalabalık içinde bulunma
- Sinirsel bozukluklar ve depresyon
- Uyarıcı ve uyuşturucu madde kullanma alışkanlığı olan kişilerin bunu birdenbire bırakmaya çalışması
Panik atak sırasında ne yapılmalıdır?
Sebepsiz ya da başka hastalıklar sonucunda ortaya çıkan belirtiler panik atakların yaşanmasına sebep olur. Atak sırasında hasta bir yere oturmalı ya da bir yere uzanmalıdır. Kendini bunun bir atak olduğu konusunda telkin etmeli ve korkmadan gelen atağın geçmesi beklenmeli. Bu sırada heyecanlanacak ya da üzüleceğiniz tartışmalara girmemeye çalışmalısınız. Sigara ve alkol kullanmamalı, kafein içeren içecekleri içmemelisiniz. Kendinizi her alanda kontrol altına almalısınız. Atak sırasında derin nefes almak meydana gelen şikâyetleri arttıracağından, atak sırasında bir torba içine nefes alıp verilmelidir.
Panik atak tedavisi nasıl yapılır?
Tedavisi yapılabilen panik atakta ilk önce hasta bilgilendirilmelidir. Atakları nasıl kontrol altına alacağı hastalara öğretilmelidir. Bunda başarılı olunursa, panik ataktan kurtulmak mümkün olur. Hasta fiziksel bir hastalığı olduğunu düşündüğünden, psikolojik destek almakta gecikmektedir. Bu gecikme sebebiyle hastalığın teşhisi geç konulmakta ve tedavisi gecikmektedir. Bu yüzden psikologdan destek almak ve tedavi olmak hastalıktan kurtulmak için yeterli olmaktadır. Tedavi sırasında nefes alma teknikleri, rahatlama çalışmaları, atağın üzerine gitme çalışmaları, kas gerginliğini yok etme teknikleri öğretilmekte ve hastanın bunları uygulaması sağlanmaktadır. Hastalığın en çok kullanılan tedavi yöntemi bilişsel davranışçı terapi yöntemidir. Hastaya panik atağın bir hastalık olduğu kavratılıp, tedavi tamamlanır.