Perakendecilik kavramı nedir?
Perakendeciliği kavrayabilmek için günlük yaşamda olanlara bakmak gerekir. Ürünlerin tüketicilere küçük bölümler halinde sunulduğu alışveriş merkezleri, hipermarketler, mağazalar yaşamın her alanında yer almaktadır. Buralarda insanlar hem alışveriş, hem de bir etkinliğe katılırcasına dolaşmakta, bu noktalarda buluşmaktadır. Perakendecilik alanı sağladığı istihdam olanaklarıyla da dikkat çeken bir alandır. Özellikle alışveriş merkezleri çok sayıda çalışanıyla birer satış fabrikası görünümünü yansıtmaktadır. Bu alan küreselleşmeden de etkilenmiş, farklı ülkelere ait olan ürünler bu merkezlerde tüketicilerin kullanımına sunulmuştur. Üreticiler markalaşma sürecinde ürünlerinin satıldığı alanların önemini kavramış ve satış yerlerine önem vermeye başlamışlardır. İhracatçı firmalar bile dış pazarlardaki başarıyı sağlayabilmek için iyi ürün ve iyi fiyatın yeterli olmadığını anlamış, uluslararası pazarda kendi mağazalarını açmış ya da bayilikler vermiştir. Perakendecilik sektörü büyüme, uluslararasılaşma, gelişme, birleşme, markalaşma ve artan teknolojinin kullanımı gibi değişimler yaşamıştır. Perakendeciliğin yapıldığı alanlar sadece alışveriş ortamı olarak değil, insanların sosyal gereksinimleri açısından kullanılır hale gelmiştir.
Perakendecilik nedir?
Perakendecilik üreticilerin ürünlerini ve hizmetleri tüketicilerin ulaşabileceği daha küçük işletmelerde, satışa sunduğu bir alandır. İnsanlar günlük yaşamları içinde her gün yeme içme, giyinme, eğlenme, dinlenme gibi amaçlarla perakende mağazalardan alışveriş ederler. Bu mağazalardan hem ihtiyaçlar karşılanmakta, hem de farklı deneyimler yaşanmaktadır. Bu satış alanları hem tüketicinin, hem de üreticinin gözünde önemli bir yere sahiptir. Perakende görevini üstlenen kurumlar üreticiler ve tüketiciler için farklı görevler üstlenmiştir. Tüketicilerin zaman, yer, mülkiyet ve şekil faydaları açısından vazgeçemeyeceği kurumlar arasında yer almaktadırlar. Üretici ve tüketicilere sağladığı faydaların yanında ülke ekonomisine katkıları çok büyüktür. İmalat sanayini üretime yönlendirmesi, tarımsal üreticileri desteklemesi, güvenlik, lojistik, inşaat, depolama, bankacılık alanları gibi hizmet sektörlerindeki işletmeleri beslemesi, ürün ve hizmet kalitesini arttırması gibi çeşitli faydaları bulunmaktadır. İstihdam alanında en büyük rolü perakendecilik sektörü üstlenmiştir. Alanında çok sayıda kişiye iş olanı sağlamaktadır. Mağazaların çeşitlenmesiyle zincir mağazalardaki yöneticilikten, sanal mağazalardaki satış danışmanlığına kadar birçok alanda kariyer olanağı sunmaktadır.
Perakendecilik alanının dinamik yapısı bu alanda yeni gelişmelerin yaşanmasına ve yeni perakende formatlarının meydana gelmesine neden olmaktadır. Ülkemizde dünyada olduğu gibi perakende kuruluşlarının artması, bunlar arasında gerçekleşen birleşmeler ya da devirler, şirketler arası rekabetle perakende çalışmalarının giderek yaygınlaştığını göstermektedir. Perakendecilik günümüzde hem mağazalı, hem de mağazasız olarak giderek yaygınlaşmaktadır. İnternet üzerinden tüketicilerin rağbet ettiği mağazasız perakendecilik teknolojinin sağladığı olanaklardan biridir.
Perakendeciliğin kapsamı ve gelişimi
Dünyada birçok ekonominin temel taşlarından olan perakendecilik, dünyanın dört bir alanına yayılmış durumdadır. Perakende alanında hizmet veren kuruluşlar artık her ülkede mağaza açmaktadır. Perakende mağazalarda hem ürün satışı, hem de hizmet sunumu bulunmaktadır.
Perakendecilik kavramının gelişim süreci aşamaları nelerdir?
- Fonksiyonel yaklaşım
- Satış odaklı yaklaşım
- Pazarlama odaklı yaklaşım
- Değer odaklı yaklaşım
- Deneyim
Perakendecilerin dağıtım kanallarındaki yeri
Perakendecilerin dağıtım kanallarındaki konumu üreticilerin üretmiş olduğu ürünleri toptancılara satması, toptancıların almış oldukları ürünleri perakendecilere satması ve perakendecilerin bu ürünleri tüketiciye ulaştırması şeklinde gerçekleşmektedir. Tüketiciler perakende mağazalarından ihtiyacı olan ürün ve hizmetleri satın almaya gider. Bazı durumlarda büyük ölçekli çalışan perakende mağazaları toptancıları atlayarak, ürün ve hizmetleri direkt olarak üreticilerden almayı tercih ederler. Günümüzde büyük ölçekli perakende mağazalarının sayıca artması, bu kanaldaki gücü üreticilerden perakendecilere kaydırmıştır. Perakendeciler ürün ve hizmetleri tüketicilerin eline geçmesini sağlayan ve çeşitli yararlar sağlayabilmek için faaliyet gösteren kurum ve kuruluşlardır. Bu anlamda perakendeciler kişisel kullanım ya da ailenin kullanımı için veya tüketimi için tüketicilere mal ve hizmet satışı yapan işletmecilerdir. Günümüzde perakendeci kavramı tüketicilerin ihtiyacını ve isteklerini tatmin etmek için, nihai tüketicilere mal ve hizmet çeşitliliğiyle birlikte güzel bir alışveriş deneyimi pazarlayan aracılardır.
Perakendecilerin hedef kitlesi nedir?
Perakendecilerin hedef kitlesi nihai tüketicilerdir. Nihai tüketiciler satın aldıkları ürün veya hizmetleri kendisinin ya da ailesinin ihtiyaçlarını karşılayabilmek için satın alırlar. Buradaki detay tüketicinin ürün veya hizmeti ne amaçla satın aldığıdır. Tüketicilerin ürünü satın alma amacının tüketim ya da kullanım olması gerekir. Küçük çaplı perakendeciler esnaf olarak faaliyet gösterirken, büyük çaplı perakendeciler şirket olarak faaliyet gösterirler. Perakendecilik kavramı belli bir sürecin sonunda, bugünkü aşamaya ulaşmıştır.