Pierre-Simon Laplace kimdir?

Marquis Pierre-Simon de Laplace, 23 Mart 1749 tarihinde Normandiya’da bir köylü çocuğu olarak dünyaya geldi. Ailesi, Fransa’nın Calvados ilinin Beaumont-en-Auge Kasabasında yaşıyordu. İlk çocukluk yılları hakkında pek az bilgi vardır.Kökeninin fakir olmasından utanan Laplace bunu gizlerdi. Bütün hayatı boyunca bu duygu ve düşünceden kendisini kurtaramadı. Bu onun zayıf bir yanıydı.

Laplace, ilk yeteneğini köy okulunda gösterdi. Bu başarısı zengin komşularının dikkatini çekti. İlk başarılarını, teolojik tartışmalarda elde ettiği belirtilmektedir. Laplace, matematik ile erken yaşlarda uğraşmaya başladı. O zaman Beaumont’ta bulunan askeri bir okula devam ediyordu. 16 yaşlarında eğitim için katıldığı Caen Üniversitesi bünyesinde cebir alanında kendisini kanıtlayarak dönemin meşhur matematikçisi olan d’Alembert’in vasıtasıyla Ecole Militaire’ye profesör olarak tayin edildi. Günümüz modern matematiğinin gelişmesinde katkıları göz ardı edilemeyecek kadar çoktur. Laplace ve bu sırada Newton’un genel çekim kanununun güneş sistemine uygulanması adlı en önemli eserini yazdı. Sayılar kuramı üzerinde bir süre çalıştı ve onu kısa bir zaman sonra bıraktı. Olasılıklar kuramının kurucusu olarak da kabul edilmektedir. Newton’un çekim kanununu güneş sistemine uygulayan Laplace, gezegenlerin hareketlerinin Güneş tarafından belirlendiği devirli küçük değişiklikler hariç gezegenlerin Güneşe olan uzaklıklarının değişmediğini ispatladı.Bulduğu matematik sonuçlarını astronomide kullanmak istiyordu. Bilim adamının “Gök Mekaniği” adlı eseri ciltler halinde yayınlanmıştır. Gök Mekaniği adlı bu yapıtı, 26 yıllık, bir zaman sürecinde parça parça olarak yayınlanmıştır. Gezegenlerin hareketleri, şekilleri, gel-git olaylarını inceleyen ilk iki cilt, 1799 yılında çıktı. 1802 ve 1805 yıllarında iki cilt ve 1823 ile 1825 yılları arasında da beşinci cildi yayınlandı.

Laplace, 1780’de Jüpiter ve Satürn’ün halleriyle Ay’ın yaklaşık hareketindeki farklılaşmaların dirençli denge problemi olduğunu yaptığı araştırmalar sonucunda kanıtladı. Diğer taraftan Güneş sisteminin kökeninin bulutumsu olarak tabir edilen yığından meydana geldiği varsayımını ihtiva eden astronomi tarihi gerekli düzenlemeleri yaptı.

1785 yılında Bilimler Akademisi üyeleri arasına girdi. Aynı yıl cebir teoremi Laplace denklemini herkesle paylaşan ünlü matematikçi, 1799 yılında Napolyon döneminde siyasete girdi. İlk olarak hükümetin içişleri bakanlığına ve daha sonra Senato üyeliğine ve 1803 yılında Senato başkanı yardımcısı makamına tayin edildi. Ünlü bilim insanı 1816 yılında Fransız Akademisi üyeliğine ardından 1817 yılına gelindiğinde Fransız Akademisi başkanlık makamına yapılan oylama sonucunda seçildi.

Pierre Simon de Laplace matematik ve astronomi alanında köklü değişikliklere nende olacak bir takım çalışmalara imzasını attı. Matematik alanında çalışmalar yapan kişiler Pierre Simon de Laplace için bir daha dünyaya bu tarz bir insan gelemez sözünü kullanmaktadırlar.

Laplace, “Bildiklerimiz çok değil, bilmediklerimiz çoktur” sözüyle alçak gönüllülüğünü göstermiştir. Matematiğe önem vermediğini, şöhret ve ün için değil kendi arzularını yenmek için matematikle uğraştığını ifade etmiştir. Dahi kimselerin buluşlarını ya da yaşayışlarını incelemek ve kendisini onların yerine koyarak engelleri aşmak düşüncesinde olan Laplace, çalışmalarının hepsinin kendisine ait olduğunu ileri sürer.
Laplace, son günlerini Paris yöresinde Arcueil’de geçirmiş, 5 Mart 1827 yılında yetmiş sekiz yaşında ölmüştür.