Ragbi nedir?
Futbola ve Amerikan futboluna benzeyen bir oyundur. Yumurta şeklinde bir top ile oynanmaktadır. Ragbinin İngiltere’deki Rugby Okulu’nda 1823 yılında oynanmış olan bir futbol maçında bir öğrencinin pas vermek ya da ayak ile vurmak yerine topu kapıp koşmaya başladığında ortaya çıkmış olduğu kabul edilir. Topla koşmak daha sonraları oyunun kurallarından biri haline gelmiştir.
Günümüzde, İtalya, Japonya, Arjantin, Romanya ve Fiji Adalarının da içinde olduğu toplam 50 ülkede amatör olarak ragbi oynanmaktadır. 1893 yılında İngiltere’nin kuzey bölgesindeki 22 kulüp Ragbi Futbolu Birliği’nden ayrılıp 1922 yılında Ragbi Futbolu Ligi adını verdikleri Kuzey Ragbi Futbolu Birliği’ni kurmuşlardır. Ragbi 19. asrın sonunda başta Fransa, Avustralya ve Yeni Zelanda olmak üzere başka ülkelere yayılmıştır.
Amatör ragbi 15’er kişilik takımlar arasında oynanan bir oyundur. Topun yumurta şeklinde oluşu yuvarlak bir toptan daha kolay tutulup fırlatılmasını sağlar. Topa ayakla da vurmak serbesttir. Ama top oval olduğundan dolayı beklenmedik bir yöne gidebilir.
Ragbi uzunluğu 100 metreyi genişliği de 69 metreyi aşmayan bir alanda oynanır. Alanın iki kısa kenarının ortasında H biçiminde kaleler yer almaktadır. Kalenin açıklığı 5,6 metre, ortasındaki yatay direğin yüksekliği ise 3 metredir. Kale çizgisinin gerisinde kale içi adı verilen bir bölge bulunmaktadır. Topu karşı takımın kale içi bölgesine geçirerek yere değdiren oyuncu bir deneme yapmış olur. Bu deneme 4 sayı değerindedir.
Her denemeden sonra sayı alan takım kaleye şut çekme hakkı kazanır. Vuruş oyun alanından ve topun kale içinde yere değdiği noktanın tam karşısından yapılır. Vuruşu yapmış olan oyuncu topu yatay kale direğinin üzerinden geçirmeyi başarırsa denemeyi göle çevirmiş olur. Her gol 6 sayı değerindedir. Her biri 3 sayı değerinde olan iki gol daha vardır. Bunlardan biri alan golüdür. Oyun süresince herhangi bir anda topu kaleden geçiren bir oyuncu bir alan golü atmış olur. İkincisi ise penaltı golüdür. Takımlardan biri yanlış bir davranışta bulunursa hakem oyunu durdurarak bir penaltı vuruşu hakkı verir. Karşı takım vuruşu kaleye doğru yapabilir.. atış başarılı olursa bir penaltı golü atılmış olur.
Gollerin çoğu hava ya da yer vuruşu ile gerçekleşir. Hava vuruşu top elden bırakılıp yere değdiği anda yapılan vuruştur. Yer vuruşu ise top yere konarak yapılır.
40’ar dakikalık iki devre halinde oynanan oyun takımlardan birinin alanın ortasında yapmış olduğu yer vuruşu ile başlar. Topu yakalayan oyuncu koşmaya başlar; pas verir ya da şut atarken karşı takım da onu durdurabilir. Top ile ilerleyen oyuncuyu durdurmanın tek yolu onu tutup düşürmektir. Düşürülen oyuncu elindeki top yere değdiğinde topu bırakmak zorundadır. Yoksa takımı aleyhine penaltı kararı verilir. Topu elinde tutan oyuncudan başkasını tutmak ya da engellemek yasaktır. Oyuncu karşı takımın kalesine doğru koşarken topu ancak kendi hizasında ya da arkasında bulunan bir arkadaşına atabilir.
Küçük hatalarda ve iki tarafın da topu ele geçiremediği durumlarda hakem oyunu durdurup bir tür hava atışı yaptırır. Her iki takımın sekiz ileri oyuncusu karşı karşıya gelerek önde üçer, arkada beşer kişi olmak üzere ikişer sıralı bir diziliş meydana getirirler. Böylece ön sıralardaki oyuncuların arasında bir tünel meydana gelir. Diziliş yan adamı adı verilen oyuncu topu bu tünelin içine atar. Öndeki sıranın ortasında duran oyuncular topu ayakları ile çekip almaya çalışırlar. Bu esnada diğer oyuncular rakiplerinin topu kapmalarını engellemek için itişirler. Topu yakalayan oyuncu topu diziliş yan adamına verir. Bu oyuncu ya topu kapıp koşmaya başlar ya da bir hücum başlatır.
Bir takım sekiz forvet ve yedi bekten meydana gelir. Forvetler topu kazanırsa bekler hücuma geçer. Topu kapan karşı tarafsa bekler savunmaya geçip karşı takımı engellemeye çalışırlar.