Reosta nasıl çalışır?
Elektrik sistemlerinin en önemli elemanlarından olan reostalar, en basit tanımlama ile giriş ve çıkış uçları ayarlanabilecek yapıda olan dirençlerdir. Kayıcı uç olarak nitelendirilen bir parça sayesinde direnç değişikliğine imkan sağlayan reostalar, işlevlerine göre farklı türlerde olabilmektedir. Direnç değişikliği sağlayan bölümün kayıcı uç olarak adlandırılmasının nedeni ise, bu parçanın iki uca doğru hareket etmesidir. Telli ve Karbon tipi olmak üzere temel iki sınıfa ayrılan reostalar, sürekli direnç değişimi yapmak için de kullanılabilir. Akım şiddetinin sistem içinde arzu edilen değerlere ayarlanmasını sağlayan reostaların elektrik devrelerindeki en önemli bileşen olduğunu söylemek mümkündür.
Modern bilimin en önemli inceleme alanlarından biri olan laboratuvar deneylerinde etalon direnç olarak kullanılan reostaların teknolojinin gelişim sürecine büyük katkı sağladığı unutulmamalıdır. Köprü yönteminde direnç ölçümlerinin yapılmasını sağlayan reostalar, bilimsel birçok araştırmada kullanılan elektronik cihazlarda direncin önceden belirlenen düzeyde sabitlenmesini de sağlar. Diyot ve transistör eğrilerinin çıkartılması gibi oldukça önemli işlemlerde giriş ile çıkış gerilim değerlerinin değiştirilmesi de reostalar yardımı ile olur. Günümüzde dahi birçok insanın evinde bulunan elektrikli sobalar da, reosta kullanılarak direncin kontrol altına alındığı aletlerdir.
Elektrik sobalarının ürettiği ısı enerjisini azaltmak için cihazın düğmesini çevirdiğimizde, aslında reosta üzerindeki kabloların ya da tellerin uzaması sağlar. İnsanlar günlük yaşamda farkında olmasa da elektrik sobalarının ürettiği sıcaklığı ayarlamak için sürekli olarak reostaları kullanmaktadır. Elektrik sobalarının daha az ısı enerjisi üretmesi için kişinin düğmeyi çevirmesi ile elektrik daha yüksek direnç ile karşılaşarak, çok daha yavaş bir şekilde ilerler. Elektrik sobasının daha fazla ısı enerjisi üretmesini istediğimizde düğmeyi ters yöne çevirerek de, reostanın kablolarının ya da tellerinin kısalmasını sağlarız. Böylece elektrik daha az direnç ile karşılaşarak daha hızlı bir şekilde hareket eder ve daha yüksek oranda ısı elde edilir.
Elektrik sobaları haricinde ev ve iş yerlerinde kullanılan ayarlanabilir aydınlatma sistemleri de aslında birer reostadır. Elektrik düğmesinin çevrilmesi ile birlikte parlaklığı artan ya da azalan lambalar, reostanın direnç akımını yönetmesi sayesinde işler. Çamaşır ve bulaşık makineleri gibi modern çağın gereksinime dönüşen beyaz eşyalarında da yer alan reostalar, tüm bunların haricinde birçok farklı türdeki elektronik eşyanın yapısına katılır. İnsanoğlunun içinde yaşadığımız çağda bağımlı hale geldiği elektrik ile çalışan farklı alanlardaki elektronik cihazlar için olmazsa olmaz olarak nitelendirilebilen reostalar, basit bir yapıya sahip olsa da son derece işlevsel ve önemli bir devre elemanıdır.