Sağlıklı bir gebelik için ne yapılmalıdır?
Gebelik döneminde sağlıklı olmak anne adayının davranışları ve alışkanlıklarıyla ilgilidir. Bu dönemde kadınların yaşamında normalin dışına çıkan, rutin alışkanlıklara mola vermek ve belirli kurallara uyulmak gerekir. Genellikle kadınlar, gebelik başlangıcıyla birlikte rutin doktor kontrollerine başlar. Ancak hamile kalmayı düşünen kadının önceden doktora gidip, gebelik dönemi için hazırlık sürecinden geçmesi önemlidir. Sağlıklı bir gebeliğin temeli bununla şekillenmelidir. Bu sürede anne karnında bebeğe ait tespit edilen sorunların bir kısmı, daha bebek anne karnındayken tedavi edilebilir. Bu yüzden hamilelik süreci emek verilmesi gereken bir dönem olarak kabul edilmelidir.
Gebelikte kadınların gebe kaldığı andan itibaren doktor kontrolüne girmesi gerekmektedir. Anne adayında bir risk söz konusu olmadığı zaman 28. gebelik haftasına kadar periyodik dörder haftada bir kontrol edilmesi gerekir. Bu süreçten sonra 36 haftaya kadar her iki haftada bir kez kontrole gitmeleri, bundan sonra ise her hafta kontrollerin düzenli yapılması gerekir. Gebelikte kadınların sağlıklı olması ve riskler açısından değerlendirilmesi için, hamileliğin üçer aylık dönemlerde farklı değerlendirmeler yapılmaktadır. Gebelikte kadınlar ihmal etmeden hem rutin kontrolleri yapılmalı, hem de oluşacak acil durumlarda doktora gitmelidir. Kadınlarda risk faktörlerinin fazla olması halinde her belirti önemsenmeli ve doktorla paylaşılmalıdır.
Sağlıklı bir gebelikte nelere dikkat edilmelidir?
- Sağlıklı bir gebelik için öncesinde yapılacak hazırlıklar vardır. Hamile kalmayı planlamış olan kadınlar, bu aşamadayken bir jinekolog tarafından değerlendirilmeli. Buna fırsat bulunmazsa, gebeliğin öğrenilmesinden hemen sonra doktor kontrolüne gidilmelidir.
- Gebelikte folik asit kullanımı çok önemlidir. Gebelik erken planlanırsa, folik asit takviyesine en az 3 ay önce başlanılmalıdır.
- Gebelikten önceki muayenede ya da gebelikte ilk muayenede kadındaki hepatit, rubella antikorları, toksoplazma ile tiroit fonksiyonlarının değerlendirilebilmesi için TSH değerlerine bakılır.
- Bu süreç kadında fizyolojik bir dönem olmasına rağmen, bazı konulara dikkat edilmesinde fayda vardır. Alkol ve sigara alışkanlığı mutlaka terk edilmelidir. Gebe kadınların sigara içmemesi halinde, sigara içilen ortamlardan bile uzak durması gerekir. Bu süreçte kadınların kafein içeriği olan çay, kahve gibi içeceklerden uzak durması gerekmektedir.
- Sağlıklı bir gebelikte düzenli ve sağlıklı bir beslenme düzeni olmalıdır. Bunun yanı sıra düzenli uyku alışkanlığı olmalıdır. Ağır işler yapılamamalı, stres yaratan durumlardan uzak durulmalıdır. Beslenme içinde taze sebze ve meyve tüketilmeli, et, balık, tavuk, yumurta, süt gibi protein açısından zengin besinler yenilmelidir. Çiğ et ve et ürünlerini tüketilmemelidir. Ayrıca dondurulmuş gıdalar yenmemelidir. Gıdaların iyi yıkanmalı, süt ve süt ürünlerinin pastörize edilmiş olması gerekmektedir. Yemek aralarını kısa tutup, öğünlerde az ve sık yenmelidir. Aç kalmamak gerekmektedir.
- Gebelikten daha önce kronik bir hastalığı olan kadınlar ve ilaç kullanması gereken gebeler bunu doktora bildirmelidir. Özellikle şeker hastası ve yüksek tansiyon sorunu olan gebeler bunu ihmal etmemelidir.
- Gebelikte kadınları bulaşıcı hastalıklara karşı kendisini koruması gerekir. Bu yüzden bulaşıcı hastalıkların yaygın olduğu okul çağındaki çocuklarından uzak durulmalıdır.
- Bu süreçte sıcak banyo ve sauna gibi sıcak yerlere girilmemelidir. Ayrıca röntgen merkezleri ve manyetik alanlardan korunmalıdır.
- Sağlıklı bir gebelikte kadınlar düzenli olarak doktor kontrolüne gitmeli ve bu dönemde alınan tedbirlerin doktorun bilgisi dâhilinde uygulanmalıdır.