Sakız çiğnemek çocuklara zararlı olur mu?
Sakız çiğnemek toplumumuzda genellikle çocukluk dönemlerinden itibaren başlayan bir alışkanlıktır. Sakız normal olarak zararı olmayan bir üründür. Fakat sakızın içine ilave edilen katkı maddeleri yüzünden ciddi zararlarının olabileceği uzmanlar tarafından tespit edilmiştir. Sakız ilk defa olarak bir otomobil lastiği üreticisi olan firma tarafından bulunmuştur. Daha sonra bunun içine bazı tatlandırıcılar ilave edilmiş ve sakız oluşturulmuştur. Sakızın içerisine konulan katkı maddelerinin bir kısmı sağlık açısından zararlı etkilere sebep olabilir. Sakız yüzünden ortaya çıkan rahatsızlıkların çoğu tedavi edilebilir olsa da, bu tür sorunlar karşısında sakız kullanmayı bırakmak daha doğru bir yaklaşım olur. Günlük yaşamında insanların % 70 oranında yanında sakız bulundurduğu ve bunun bir alışkanlık halinde getirildiği bilinmektedir. Bunu daha çok sigara alışkanlığından kurtulmak isteyenler yapmaktadır.
Sakızın zararları nedir?
Sakız içeriğinde bulunan maddelerle sağlık açısından çok zararlı etkilere sebep olabilir. Bu maddelerin zararlı etkileri değerlendirilirse;
Sorbitol: Sakız kendi içeriğiyle zararsız olsa da, içerisine konulan sorbitol adı verilen tatlandırıcı madde ince bağırsaklarda oldukça zor emilen bir maddedir. Bunun için yapılan bir araştırmada kişilerde şiddetli karın ağrısına, aşırı kilo kaybına ve diyare gibi rahatsızlıklara sebep olduğu tespit edilmiştir. Bu araştırmalarda içeriğinde sorbitol olan sakızların çiğnenmesinin oldukça zararlı olabileceğini kanıtlamıştır.
Aspartam: Tatlandırıcı özelliği olan bu madde başta kansere sebep olan, baş dönmesi yapan, adet düzensizliği, kısırlık etkisi ve mide bulantısı gibi etkilere neden olan bir maddedir. Sakız dışında aspartam başka tüketim ürünlerinde de kullanılır. Özellikle çocukların çok sevdiği çikolata türlerinde ve şekerlemelerde aspartam içermektedir.
Sukraloz: Tüketim maddelerinin içinde en çok kullanılan tatlandırıcı maddelerden biri suklorozdur. Etkisi normal basit şekerle kıyaslanırsa, 600 kat daha etkilidir. İçeriği itibarıyla kanserojen etkiler gösterebilir.
Mannitol: Sakızın içine konulan bu katkı maddesi insanlar için ölümle sonuçlanabilen kalp krizine neden olup, sinir sistemi üzerinde hasarlı etkiler gösterebilir.
Msg: Sakızdaki bu katkı maddesi tatlandırıcı özelliği bulunmasa da, insanların tat alma duyusunu etkilemektedir. Bunun içinde olduğu besinlerin tüketilmesi halinde alınan lezzet arttırılır. Gösterdiği yan etkilerin içinde kalp çarpıntısı, kalpte ritim bozukluğunun görülmesi ve nörolojik rahatsızlıklar yer almaktadır.
Sakız üretilirken içeriğinde çok sayıda katkı maddesi ilave edilebilir. Bu sayılanlar içerisinde en önemli zararlı etkileri barındıran maddelerdir. Dışarıdan zararsız gibi görünen sakız çiğneme alışkanlığının ne kadar ciddi sonuçlara sebep olabileceği açıkça ortadadır. Bu nedenle tüketilen her besin maddesinde olduğu gibi, sakızın içeriğinde bulunan katkı maddelerinin de incelenmesi ve bunlar dikkate alınarak tüketilmesi tavsiye edilmektedir. Sakız sadece içerisindeki katkı maddeleri yüzünden zararlı etkilere neden olmaz. Bunların dışında sağlık açısından en önemli zararı sakızın yutulmasıyla ortaya çıkabilir. Özellikle yaşça küçük olan çocukların oldukça sıkça sakızı çiğnerken yuttuğu bilinmektedir. Bu etken sakız yutulduktan sonra boğazda tıkanma, mide ve diğer bölgelerde sakız nedeniyle kitle oluşumuna sebep olabilir. Bu nedenle sakızın kesinlikle yutulmamasının önemli olduğu ve çocukların bu zararlı alışkanlıktan korunması gerektiği dikkate alınmalıdır. Sakızı çiğnemek kadar, sakızı yutmakta zararlı etkilere sebep olabilir. Bunlara özen göstererek sakız satın alırken aynı diğer besin maddelerinde yapıldığı gibi içindeki katkı maddelerinin değerlendirilmesi ve sakızın çiğnerken yutulmaması gerekir.