Sanayi devrimi nedir?
Fransız devriminden itibaren dünyada büyük bir hareketlilik başlamıştır. Ulusçuluk, milliyetçilik, özgürlük kavramları yaygınlaşmış. Her millet kendi devletini kurmak için çalışmalara başlamıştır. 18. Ve 19 . yüzyıllar bu hareketliliğin zirveye çıktığı zamanlardır. Özellikle İngiltere ve Almanya her alanda büyük bir gelişme içerisinde idi. Bu yüzyıllarda sanayi devri döneme damgasını vurmuştur. İnsan ve hayvan gücüyle yapılan üretimden makine gücüne dayalı olan üretime geçişe “Sanayi İnkılabı” adı verilmiştir. Sanayi devriminin ortaya çıkmasında yeni buluşların üretime olan etkisi ve buhar gücü ile çalışma özelliğine sahip makineleşme önemli rol oynamıştır. İlk olarak Birleşik Krallıkta başladığı ifade edilen sanayi devrimi daha sonraki yıllarda Batı Avrupa, Kuzey Amerika ve Japonya’da yayılmıştır. 
Sanayi devriminin sebeplerini şöyle sıralayabiliriz.
- Avrupa nüfusunun 16. Yüzyıldan itibaren hızlı bir şekilde artması.
- Tarım alanındaki gelişmeler bu sektördeki nüfus ihtiyacını azaltarak bu nüfusun kentlere göç etmesine sebep olmuştur . Böylece sanayiye uygun bir işgücü potansiyeli ortaya çıktı.
- Yaşam seviyesinde yükseliş meydana geldi. Daha önceleri lüks kabul edilen şeker, kahve, çay gibi mallar artık orta sınıf ve alt sınıflar için doğal bir ihtiyaç olmuştur. Bu durum tüketici sınıfın ön plana çıkmasını sağlamıştır.
- Büyük çaplı yağmalar, sanayi devriminin en önemli ekonomik kaynağı olmuştur. Avrupalı devletler tarafından yapılan yağmalamalar neticesinde Avrupa’ya tonlarca altın taşınmıştır.
- Aydınlanma Dönemi olarak nitelendirilen 17. Yüzyılda bilimselliğin artması
- Rasyonel düşünmenin hakimiyeti
- Fransız devriminin ortaya çıkardığı siyasi ortamın sanayi devrimine zemin hazırlaması
- İngilizler tarafından Hindistan’daki hazinelere el konulması.
- Sömürgeci devletler olan Avrupalı devletlerin sömürgelerinden getirilen mallar
- Orta sınıfın gelişmesi ve bunun yanında küçük burjuvazi sınıfının gelişme göstermesi
- Taşıma ve teknolojide meydana gelen olumlu gelişmeler.
- Protestan reformu olan “Bugün çok çalışıp yarını düşünmek” düşüncesinin önemli bir değer olarak dünyaya yerleşmesi.
Sanayi devriminin ilk olarak İngiltere’de başlamasının ana sebepleri ; İngiltere’deki monarşik düzen, bireysel hak ve özgürlüklerin gelişmiş olması, borsa ve bankacılık sektörlerinin ileri olması, kömür ve demir yönünden zengin olması, güçlü bir donanma ve ticaret filosuna sahip olması, dokumacılık sanayisinin gelişmiş olması, Avrupa’daki çekişmelerden uzak olmasıdır.
Üretim ile fabrika sistemi arasında bir ihtiyaç ortaya çıkmıştır. Büyük üretim için artık fabrikalara ihtiyaç duyulmuştur. Evler yerine fabrikalar üretim hayatında yer almaya başlamıştır. Hızlı üretim açısından olumlu bir özelliğe sahip olan sanayi devriminin olumsuz yanı ise ucuz işlikten dolayı çocuk ve kadın işçilerin 20 saate kadar çalıştırılması olmuştur.
Buna rağmen ücretler yetersizdi. İşçilerin kalifiye olması artık o kadar önemli değildi. Makineler tekdüze, basit, mekanik hareketler yapabilen herkesle çalışabiliyordu. Kalifiye işçilerin normal ücretle iş bulması imkansızlaşıyordu. Sanayi devriminin en önemli gelişmesi buhar gücü ile çalışan makinelerdir. 1763’de James Watt, İskoçya’da buharla çalışan ilk makineyi buldu. Bu icat sanayi devrimi açısından bir başlangıç noktası oluşturmuştur.
Sanayi devrimi işçi sınıfının ortaya çıkmasını sağlamıştır. Bu sınıfının ortaya çıkması sosyalizmi meydana getirmiştir. Bir çok sosyal gelişme bu devrimin bir sonucudur.
Sanayileşme sebebi ile tarım makineleşmiş, bunun sonucunda aynı miktar toprak daha fazla insanı besleyebilir hale gelmişti. Şehirler tarım sektörü dışında iş imkanı sağladığından göçler olmuştur.
Özetle sanayi devriminin sonuçları şöyledir :
- Avrupa kıtasında üretim artmış ve refah seviyesi yükselmiştir.
- Hızlı nüfus artışı görülmüştür.
- Büyük sanayi şehirleri ortaya çıkmıştır.
- Kapitalizm, sosyalizm ve emperyalizm gibi düşünceler ortaya çıkmıştır.
- Avrupa’da işçi sınıfı ortaya çıkmış ve önem kazanmıştır.
- Hammadde ve pazar bulma önemli bir sorun haline gelmiştir.
- Atölyelerin yerini büyük fabrikalar almış.