Şarlman kimdir?
Batı Avrupa’daki Hıristiyanların yaşamış olduğu toprakları ilk defa bir araya getirmeyi başaran ünlü Frank Kralı Şalman kutsal Roma-Germen İmparatorluğu’nun da ilk hükümdarıydı. Batı Avrupa’nın siyasal, dinsel ve kültürel yapısını büyük ölçüde etkileyen oldukça güçlü bir yönetici ve son derece cesur bir savaşçı olarak Ortaçağ boyunca birçok Avrupa ülkesinin edebiyatına girmiştir.
Şarlman’ın 742 yılı civarında bugünkü Belçika’nın Liege şehrine yakın olan bir yerde ya da Prüm’de ya da Aachen’de doğduğu tahmin edilmektedir. Şarlman, Frank kralı III. Pepin’in büyük oğlu, İspanya üzerinden Avrupa’ya giren Arap ordularını Poitiers’de durduran Frankların komutanı Charles Martel’in ise torunu oluyordu. O da babası ve dedesi gibi büyük bir fatih olduğunu kanıtlamıştır. Başlangıçta bugün Almanya topraklarında Ren Irmağı kıyısında yer alan Frank Krallığı’nın sınırlarını batıda Atlas Okyanusu’ndan doğuda Elbe Irmağı’na kuzeyde Danimarka’dan güneyde Akdeniz kıyılarına kadar genişletmiştir.
Şarlman henüz 12 yaşında iken frank Krallığı2nı ziyaret eden Papa III. Stephanus tarafından kardeşi Carloman’la beraber kral olarak kutsanmıştır. 768 yılında III. Pepin ölünce krallık Frank geleneklerine göre iki oğul arasında paylaştırılmıştır. İki kardeş arasında başlayan taht kavgası, Carloman’ın 771 yılında ölümü üzerine Şarlman’ın üstünlüğü ile neticelenmiştir.
Şarlman tahta çıkınca ilk olarak Papa I. Hadrianus’la ilişkisini pekiştirmiştir. Sonra Lombardiya’nın başkenti olan Pavia’yı ele geçirerek Lombardiya Krallığı’nı tamamen egemenliği altına almıştır. Hükümdarlığı süresince İmparatorluğu adına kazanmış olduğu en önemli başarılardan biri 30 yıllık uzun bir mücadelenin ardından Saksonlar’a son derece kanlı bir şekilde boyun eğdirip Hıristiyanlık2ı benimsetmesi idi. 782 yılında 4500 Saksonun ölümü ile neticelenen kitle kıyımı ve ardından Hıristiyanlık’ı kabul ettirmek için görülmemiş şiddet yöntemlerine başvurması Şarlman’ın en yakın yardımcıları tarafından eleştirilmesine sebep olmuştur. İmparatorluk sınırlarını genişletmeyi düşünen Şarlman, Tuna boylarındaki Slav ve 8 yıl süren savaştan sonra Avar devletlerini de topraklarına katmıştır. 799 yılında kişisel düşmanlarının saldırısından kaçarak kendisine sığınan Papa III. Leo’yu koruması altına almıştır. Bir yıl sonra papayı Roma’da ziyaret etmiştir. Papa 800 yılında Noel ayini sırasında Frank Kralı Şalman’a taç giydirmek suretiyle onu Kutsal Roma-Germen İmparatoru ilan etmiştir. Ardından Bizans İmparatoru I. Mikhael Şalman’ı imparator olarak kabul ettiğini bildirmiştir. Bu olay Şarlman’ın papalık üzerindeki denetiminin yasal bir özellik kazanmasını, papalık kurumunun Bizans İmparatorluğu’ndan uzaklaşarak Franklar’la yakınlaşmasını sağlamıştır.
Kral Şarlman bir taraftan Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu’nun siyasal gücünü artırmaya gayret ederken, diğer taraftan da ülkesinin kültürel birikimini daha da zenginleştirmeye çaba gösteriyordu. Bu amaç ile Aachen’de yaptırmış olduğu sarayına Avrupa’nın birçok ülkesinden sanatçı ve aydınlaır toplamıştır. Bir saray kitaplığı ile şövalyelerin eğitimi için bir akademi kurmuştur. Hıristiyanlık’ın daha da yaygınlaşmasını sağlamak amacı ile çok sayıda manastır ve kilise yaptırmıştır. Şarlman eski el yazması bilim ve din kitapları ile kutsal kitap İncil’i yeniden yazdırmak sureti ile çoğaltmalarını sağlamıştır.
Şarlman 768 – 814 yılları arasında tam olarak 46 yıl Krallık yapmıştır. Şarlman bu 46 yıllık süre içerisinde tam 60 altmış sefere çıkmıştır. 813 yılında Aachen’de oğlu I. Ludwig’e taç giydiren Şarlman kısa bir süre sonra ölmüştür.