Şeker Ahmet Paşa kimdir?
Batıdaki resim anlayışına uygun olarak Türk resim sanatının yerleşip gelişmesi için hem öğretmen ve hem de sanatçı olarak büyük çaba harcamış olan ressamlardan biridir. İçten ve yalın manzara ve natürmort resimleri ile tanınan Şeker Ahmet Paşa Türkiye’de ilk defa resim sergisi açılmasını sağlamıştır.
Asıl adı Ahmet Ali’dir İlköğrenimini dünyaya geldiği Üsküdar’da tamamlamış olan sanatçı 1855 yılında Askeri Tıbbıye’ye girmiştir. Kısa sürede resme olan yeteneği ile dikkati üzerine çekerek Askeri Tıbbıye resim öğretmenliği yardımcılığına getirilmiştir. Hekimliğe karşı ilgisi giderek azalan ve tıp eğitiminin kişiliği ile bağdaşmadığını anlayan Ahmet Ali, Mekteb-i Harbiye’ye geçerek öğrenimine orada devam etmiştir. Bu yıllarda resimleri kendisi de ressam olan Abdülaziz’in ilgisini çekince öğrenimi için 1864 yılında Paris’e gönderilmiştir. Orada bir süre Türk askeri okul öğrencilerinin gitmekte olduğu Mekteb-i Osmani’ye devam ettikten sonra Paris Güzel sanatlar Yüksekokulu’na geçmiştir. Doğu giyim ve yaşamını konu alan Oryantalist akımın önde gelen isimlerinden Gustave Bulanger ile Jean Leon Gerome’nin öğrencisi olarak atölyelerinde çeşitli çalışmalarda bulunmuştur.
1867 yılında açılmış olan 2. Paris Uluslararası Fuarı’na aralarında Abdülaziz’in büyük boy karakalem portresinin de olduğu resimleri ile katılmıştır. 1869 ve 1870 yıllarında resimleri Paris’te açılmış olan Salon Sergisi’ne kabul edilmiştir. Bu sergiyi gezmiş olan Sultan Abdülaziz Şeker Ahmet Paşa’nın resimlerini beğenerek onu Çırağan ve Dolmabahçe sarayları için resim satın almak ile görevlendirmiştir. 1870 yılının sonunda Paris Güzel Sanatlar Yüksekokulu’nu bitirmiştir. Aynı sene Roma Ödülü’nü kazanarak okul yönetimi tarafından Rönesans döneminin önde gelen sanatçılarının yapıtlarını incelemek üzere üç aylığına Roma’ya gönderilmiştir.
1871 yılında yurda dönmüş olan Şeker Ahmet Paşa Sultanahmet’teki Sanayi Mektebi’ne kolağası rütbesi ile resim öğretmeni olarak atanmıştır. Ayrıca İstanbul’daki çeşitli orta dereceli okullarda resim dersleri vermekte bir yandan da resim çalışmalarını yürütmektedir. Bu arada daha öğrencilik yıllarında planlamış odluğu İstanbul’da bir resim sergisi açmak amacını gerçekleştirmek için çalışmalara başlamıştır. Gazetelere ilan vererek İstanbul’da dönemin Türk ve yabancı ressamlarının katılabileceği bir karma resim sergisinin açılacağını duyurmuştur. İki yıla yakın hazırlıkları sürmüş olan 27 Nisan 1873 yılında Sanayi Mektebi’nin bir salonunda açılmıştır. Sadrazam Mehmed Rüştü paşa ile Maarif Nazırı Kemal Paşa’nın himayelerinde açılmış olan sergi büyük ilgi toplamıştır. Bu sergi Türkiye’de açılmış olan ilk sergi idi. Ve ülkemizde resim sanatının gelişmesinde son derece önemli bir adım olmuştur. Resme karşı ilginin artmasına İstanbul’da bir resim izleyicisinin oluşmasına, resim eğitimi vermek amacı ile özel atölyelerin açılmasına yol açmıştır.
İlk sergisinin görmüş olduğu ilgi ve doğurmuş olduğu olumlu sonuçlar üzerine Şeker Ahmet Paşa bir yıl sonra ikinci resim sergisi için çalışmalara başlamıştır. 1875 yılında Darülfünun binası salonunda gerçekleştirilmiş olan bu sergi de son derece büyük ilgi görmüştür. Ülkede resim eğitimi verecek bir okulun açılmasına ilişkin tartışmaların başlamasını sağlamıştır. Sonunda 1876 yılında padişahtan Sanayi-i Nefise Mektebi’nin kurulmasına ilişkin izin alınmıştır. Osman Hamdi Bey’in yönetiminde eğitime başlayabilmiştir. Bu okulun açılıp eğitime başlamasında Şeker Ahmet Paşa öenmli bir rol oynamıştır.
Çabaları ve çalışmaları Sultan Abdülaziz tarafından beğeni ile karşılanan Şeker Ahmet Paşa padişahın yaverliğine atanmıştır. Bu görevi süresince birçok çağdaş Fransız ressamının yapıtlarının saraya alınmasını sağlamıştır. 1884 yılında mirliva, 1890 yılında ferik olan Şeker Ahmet Paşa yabancı misafirler teşrifatçılığı görevine getirilmiştir. Ölene kadar bu görevini sürdürmüştür. 1907 yılında Şeker Ahmet Paşa vefat etmiştir.