Şeker yükleme testi nedir?
Şeker yükleme testi bazı durumlarda şeker hastalığını ortaya çıkarmak, şekere olan tahammülsüzlüğü belirlemek amacıyla yapılan önemli bir testtir. İnsanlara 10-16 saat süren açlık sonrasında uygulanması gereken bir testtir. Test sırasında hastalardan kan alınıp, içinde eritilmiş 75 gram glikoz olan bir bardak suyun beş dakikada içilmesi gerekir. Daha sonra hastalardan her yarım saatte bir yeni kan alınır. Bu süreç normal olarak iki saat kadar devam eder. Bazı şüpheli durumların olması halinde testin süresi beş saate kadar devam edebilir. Yapılan test sırasında hastaların bir şeyler yemesi ya da sigara içmesi yasaktır.
Şeker yükleme testi neden yapılmalıdır?
Uygulanacak testle diyabet öncesi dönemde hastalara erken teşhis koymak mümkün olur. Test sonucuna göre alınan tedbirler sayesinde, diyabetin gelişmesi engellenmekte ya da hastalık ertelenebilmektedir. Diyabet hastalığı başta kalp ve damarlar üzerinde olumsuz etkileri olan bununla birlikte vücudun diğer organlarında hasarlara sebep olan bir hastalık olduğundan, bunlar dikkate alınıp şeker yükleme testi yaptırılması ihmal edilmemelidir. Özellikle yüksek risk faktörlerine sahip olan ve şeker yüksekliği olduğundan şüphelenilen kişiler yaşı ne olursa olsun bu testi yaptırması gerekir. Eğer testin sonucu normal çıkarsa, riski azaltacak tedbirler alınıp, kişilerin şeker hastalığı açısından korunması sağlanabilir. Test sonucunda kişinin yüksek riskli çıkması halinde şeker yükleme testi belli dönemlerde 3-5 yıl daha tekrar edilerek yapılmalıdır.
Şeker hastalığına yakalanma konusunda risk teşkil edebilecek faktörler nedir?
- 40 yaş üzerindeki kişilerde erkekler için 94 cm bel çevresi olanlar, kadınlar için 80 cm bel çevresi olanlar şeker hastalığı açısından riskli gruba girer.
- Bozuk açlık şekeri tespit edilen kişiler riskli olarak kabul edilir.
- Ailesinde birinci derece olan yakınlarında şeker hastalığı olan kişiler riskli grupta yer alır.
- Beslenme şekli sağlıksız olanlar ve günlük fiziksel aktiviteleri yetersiz olarak yapan kişiler şeker hastalığına yakalanma açısından riskli kabul edilir.
- Kan yağlarında düzensizlik bulunanlar ve hiper tansiyon problemi olan kişiler risk grubuna girer. Bu etkenlerin içinden birden fazlasını taşıyan kişiler yüksek risk grubuna girdiğinden, şeker yükleme testinin ihmal edilmeden yapılması gerekir.
Şeker hastalığının erken teşhisi hayat kurtarıcı olacaktır. Şeker hastalığının kontrol altına alınmaması, kişiler için ölümcül olabilecek sonuçlara kadar gidebilir. Hastalarda görme kaybının yaşanması, kalp krizi riski, felç geçirme olasılığı, böbrek hastalıkları, el ve ayaklarda damar tıkanıklıkları, vücutta iyileşmeyen yaraların oluşumu, hamilelerde düşük ve ölü doğum riskleri, dişlerin kaybedilmesi gibi etkileri olabilir. Kişiler sık idrara çıkıyorlarsa, iştahları artıysa, ağız kuruluğu yaşıyorlarsa, vücutlarında olan yaralar geç iyileşiyorsa, uyku uymaya meyil varsa mutlaka şeker yükleme testi yaptırarak hastalığı kontrol altına alacak tedbirleri bir an önce almaları gerekir. Rahatsızlığın kesin bir tedavisi olmasa bile, kullanılacak ilaçlar ve yapılan diyetle kan şekeri belli bir seviyede tutulabilir.