Sendika faaliyetlerinin denetimi ve durdurulması nasıl olur?

Sendikalar da iki türlü denetim yolu vardır. Bunlarda biri iç denetim, diğeri ise dış denetimdir. İç denetim, sendikaların demokratik kuruluşlar olması nedeniyle, kendi denetimlerini, kendi organları ve üyeleri arasından yapmasıdır. Sendika ve konfederasyonlarda denetleme yetkisi, genel kurula aittir. Genel kurul gerek görürse, iç denetçi yerine dış denetçi de tayin edebilir. Fakat genel kurul bu yetkiyi denetleme kurulu veya denetçiler aracılığıyla gerçekleştirir. Sendikaya tamamen yabancı olan kişi ve sendika organlarıyla, hiçbir ilişkisi olmayan devletin yetkili organları tarafından denetlenmek ise dış denetim yoluna girer. Sendikalara yapılmış olan Devlet denetleme kurulu ve başbakanlık denetimleri, dış denetimlere örnek teşkil eder. Derneklerin yönetim yerleri, evrakları, eklentileri, müesseseleri İçişleri Bakanlığı ve bulunduğu yerine en büyük mülki amiri tarafından sürekli denetime tabi tutulabilir. Sendikaların faaliyetlerinin durdurulması, Sendikalar Kanununda gösterilen nedenlerin varlığı halinde, sadece mahkeme kararıyla durdurulabilir. Kanunda gösterilen Sendika ve konfederasyon faaliyetlerinin durdurulma sebepleri;

• Tüzük ve Belgelerin Kanuna Aykırı Olması Veya Eksik Bulunması; Sendika Ve Konfederasyonun açılış çalışmalarında, tüzük ve yönetmeliklere aykırı veya eksilik oluştuğu durumlarda, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ile ilgili valilikçe, İş mahkemesine başvurulduğu durumlarda gerçekleşir. Mahkeme arzu ederse, kurucuların açıklamasını da dinleyerek, altmış gün gibi bir süre içinde eksiklik gidermesi için zaman verebilirken, dinlemeye gerek görmeden üç iş günü içerisinde faaliyetine de son verebilir.
• İzinsiz Yardım ve Bağış Alınması; Sendikalar, Türkiye cumhuriyetinin üyesi bulunduğu uluslararası kuruluşlar haricindeki dış kaynaklardan, Bakanlar Kurulu izni almadan, hiçbir bağış kabul edemezler. Aksi halde iş mahkemesine başvuru üzerine, sendika faaliyetleri üç aydan 6 aya kadar durdurulurken, alınan bağış ve yardımlar da devlet hazinesinin bünyesine geçirilir.
• Yasak Kişilere Görev Verme; sendikalar kanununda yazan maddelerden suçlu olmuş ve hüküm giymiş bulunanların, sendikalar ve şubelerinden birinde görev yapması tespit edildiğinde, kişinin görevine beş iş günü içinde son vermelidir. Görevine son verilmeyen sendikalar ve konfederasyonlar tespit edildiğinde, İş mahkemesi altı aydan, bir yıla kadar faaliyetini durdurur ve kişinin görevine son verir.
• Kapatmayı Gerektiren Bir Suç Nedeniyle Dava Açılması;  Sendikalar Kanunda gösterilmiş olan ve kapatılmasını gerektiren bir suçla ilgili iş mahkemesine dava açılması durumunda, mahkemeler, yargılamanın her aşamasında, talep üzerine veya resen kendi kanaatini kullanarak, sendikal faaliyetleri durdurabileceği gibi, yöneticilerin görevlerine de son verebilir.