Sendikaların serbest ve yasak olan faaliyetleri nelerdir?

Sendikaların serbest faaliyetleri, “Çalışma Yaşamına İlişkin Faaliyetler” ve “Sosyal Faaliyetler” olarak iki bölümle açıklanabilir.
Çalışma Yaşamına İlişkin Faaliyetler;
• Toplu iş sözleşmesi akdetmek,
• Toplu iş uyuşmazlıkları durumunda ilgili makama, arabulucuya, hakem kurullarına, iş mahkemelerine başvuru yapmaya ve yargı organlarına başvuruda bulunmak,
• Çalışma yaşantısından, mevzuattan, yönetmeliklerden, toplu iş sözleşmesinden, örf adetten doğan hususlarda işçileri ve işverenler temsilen; yazılı başvuruları üzerine nakliye, neşir veya adi şirket mukavemeleri ile iş sözleşmesinden doğan hakları ve sigorta haklarında üyelerini ve mirasçılarını temsilen davaya ve bu davadan ötürü husumete dâhil olmak,
• Grev ve lokavta karar vermek ve katılmak, yer alır.
Sosyal Faaliyetler De İse;
• Üyelerine ve mirasçılarında gerektiği durumlarda adli yardımda bulunma,
• Kanun ve uluslararası antlaşmalar uyarınca toplanılan kurullara temsilci yönlendirmek,
• İşçilerin ve işverenlerin mesleki bilgi ve birikimlerini çoğaltacak eğitimler vermek, verimliliği arttıracak kurslar ve konferanslar düzenlemek, sağlık ve spor tesisleri, kütüphane ve basım işleri ile ilgili tesisler kurmak, işçilerin boş saatlerini kaliteli ve keyifli geçirmelerine teşvik etmek,
• Herhangi bir bağışta bulunmamak şartına bağlı olarak, evlenme, doğum, hastalık, ölüm ve işsizlik gibi durumlarda yardım ve eğitim amacıyla sandık kurumuna yardım etmek, nakit mevcudun yüzde beşinden fazla olmamak kaydı ile bu sandıklara kredi vermek,
• Herhangi bir bağışta bulunmamak şartına bağlı olarak, üyeleri için kooperatif kurulmasında yardım etmek, nakit mevcudun yüzde onundan fazla olmamak kaydı ile bu sandıklara kredi vermek,
• Üyelerin mesleki beceri, birikim ve tecrübelerini arttırmak amacı ile eğitim tesisleri açmak
• Nakit mevcudun yüzde kırkından fazla olmamak kaydı ile sınai ve iktisadi teşebbüslere yatırımlar yapmak, sendika üyelerinin serbest sosyal faaliyetleri arasındadır.

Yasak Olan Faaliyetleri Arasında İse;
Sendika ve konfederasyonlar, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 14. Maddesine aykırı davranamayacakları gibi, nitelikleri de anayasada belirtilen cumhuriyet niteliklerine aykırı olamaz. Anayasa dışında sendikalar kanununda belirtilen maddeye göre, sendikalar amaçları dışında kurulamazlar ve hiçbir faaliyete katılamazlar. Siyasi partilerin ad, rozet, rumuz veya amblem gibi temsili niteliklerini belirten işaretleri kullanamazlar. Bu kurallar tüm sendika ve konfederasyonlar için, temel olan yasaklardır.
İşçi ve işveren yönünden getirilmiş olan yasaklar arasında; birbirlerini sendikaya üye olmamaları konusunda yasaklar getirmeye kalkışmaları ve sarı sendikacılık adı verilen işverenler veya sendikaları etkisi altında kurulan sendikalara karşı işçi sendikacılığının engellenmesine çalışılması, kesinlikle yasaktır. Ne işçi ne işveren, birbirlerine karşı baskı uygulayamazlar.
Sendikalar kanununa göre, Sendika ve konfederasyonlar ticari faaliyette bulunamazlar. Bu kural hüküm altına alınmakla birlikte, sendikaların asli amaçlarını gerçekleştirmek için ticari faaliyette bulunabilecekleri hükümlerine de yer verilmiştir. Bu hükümler uyarınca sendika ve konfederasyonlar, nakit mevcudunun yüzde kırkından fazla olmamak şartı ile sanayi ve iktisadi nitelikli teşebbüslere yatırım yapabileceklerdir.