Sivas’ın tarihi yerleri neresidir?

Tarihin ilk çağlarından beri birçok medeniyete beşiklik etmiş olan Sivas’ta günümüze kadar ayakta kalmayı başarmış bir çok tarihi eser bulunmaktadır. Bu eserin bazıları şunlardır:

1- Ulu Camii : Kızılarslan Bin İbrahim tarafından 1196-1197 yıllarında yaptırılmıştır. Dikdörtgen planlı caminin üst kısmı düz dam şeklindedir. Güney duvarına dik olarak uzanmış olan 11 sahınlı asıl ibadet alanında 50 adet yığma ayak vardır. . Minaresi 13. Yüzyılda yapılmış olan Ulu Camii; zamanla eğilen ve eğri olarak ayakta kalan minaresiyle ünlüdür.

2- Şifaiye Medresesi: 1217 yılında Selçuklu Sultanı I. ızzettin Keykavus tarafından inşa ettirilmiştir. Hastane olarak yapılmış olan bu yapıt 1768 yılında çıkarılan bir fermanla medreseye çevrilmiş, I. Dünya Savaşı esnasında levazım ambarı olarak kullanılmıştır. Genç yaşta hastalanan Sultan İzzettin Kevkavus vasiyeti üzerine Sivas’a yaptırdığı şifaiye’deki türbeye 1220 yılında getirilerek defnedilmiştir. Selçuklu yapılarında olduğu gibi taç kapısı süslemelerine önem verilmiştir. Gerek taç kapı cephesi, gerekse pencereler ve gerekse ana eyvan cephesi iç içe geçmiş yıldız şeklinde son derece zarif motiflerle kaplıdır. Şifaiye Medresesi Selçuklu döneminin şaheserlerinden birisidir. Medrese Selçuklu Parkı içerisinde, Çifte Minareli Medrese’nin tam karşısında bulunmaktadır.

3- Buruciye Medresesi

Anadolu Selçuklu Sultanı III: Gıyaseddin Keyhüsrev zamanında 1271 yılında dönemin ileri gelenlerinden Hibetullah Burucerdi oğlu Muzaffer tarafından yaptırılmıştır. İlmiye çalışmaları için medrese olarak yaptırılmış ve dönemin pozitif ilimlerinin okutulduğu bina olarak uzun yıllar boyunca kullanılmıştır. Taç kapıdaki taş işçiliği ile girişin solunda bulunan türbe çinileri dikkat çekmektedir. Dört eyvanlı ve ortası açık avlulu güzel bir Selçuklu medresesidir. Medrese taş ve çinilerle süslenmiştir.
4- Çifte Minareli Medrese : 1271 yılında İlhanlı Veziri Şemseddin Mehmet Güveyni tarafından yaptırılmıştır. Dini ilim okutulan medresenin yalnızca doğu yönünde bulunan asıl cephesi ayakta kalmıştır. Ön yüz, ortada iki minareli taç kapı, iki yanda pencere ve köşe kuleleri ile kompoze edilmiş muhteşem bir medresedir. Medresenin mimarının Keluk Bin Abdullah olduğu tahmin edilmektedir.

5- Gök Medrese: 1271 yılında Selçuklu veziri Sahip Ata Fahrettin Ali tarafından yaptırılmış olan medresenin mimarı Konyalı Kaluyan’dır. Plastik sanatın şaheserlerinden olan taç kapıda mermer malzemeden dolayı ışık gölge sistemi genel görünümünü etkilemektedir. Medreseye girişte sağ tarafta mescit, sol tarafta ise Dar-ül-Hadis bölümü yer almaktadır. Avlunun kuzey ve güneyinde altı sütun üzerine inşa edilmiş olan kemerli bir revak bulunmaktadır. Kuzey ve güneyinde bulunan yan eyvanların içi çini tezyinatla süslüdür.

6- Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası

1228 yılında Mengücek Oğullarından hükümdar Süleyman Şah oğlu Ahmed Şah tarafından yaptırılmıştır. 1280 m2 lik bir alana sahip olan camiye kuzey, doğu ve batı yönünde bulunan taş süslemeleriyle hayranlık uyandıran güzel kapıdan girilmektedir. Darüşşifası ise, 1228 tarihinde Ahmet Şah’ın eşi ve Behram Şah’ın kızı Melike Turan Melek tarafından yaptırılmıştır. UNESCO’nun koruma çalışmaları kapsamında yürütülen “Dünya Kültür Mirası” listesine ülkemizden Sivas’taki Divriği Ulucamii ve Darüşşifası dahil edilmiştir.
7- Abdulvahap Gazi Türbesi: Sivas’ın kuzeyinde Yukarı Tekke tepesinde bulunan bu türbe 17. yy ortalarında inşa edilmiştir. Sivas halkının büyük önem verdiği ve sık sık ziyaret edilen bir türbe olup, Anadolu’nun fetih devri evliyası olarak bilinmektedir.

8- Şeyh Hasan Bey Kümbeti: 1347 yılında vefat eden Eratna oğullarından Şeyh Hasan Bey adına yaptırılmıştır. Türbede bulunan siyah mermer sanduka Şeyh Hasan Bey’e aittir.

9- Ahi emir Ahmed Türbesi : Ne zaman inşa edildiğine dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır. tarihli vakfiyesi bulunmaktadır.

10- Yıldız Köprüsü : Sivas Ankara karayolu 30. km sinde olup Yıldız Irmağı üzerinde bulunmaktadır. Selçuklu dönemine ait olan bur köprü olup, uzunluğu 70 m’dir. Köprü sivri kemerli ve 13 gözlüdür.

11- Eğri Köprü: Sivas’ın 3 km güney doğusunda, Sivas-Malatya eski karayolu ve Kızılırmak’ın üzerinde olup 18 kemerli bir köprüdür. Aynı doğrultuda olmadığından dolayı “Eğri Köprü” denilmiştir. Hangi tarihte ve kim tarafından yapıldığı bilinmemektedir.

12- Behram Paşa Hanı: Sağır Behram Paşa tarafından 1573 yılında yaptırılmıştır.

13- Kurşunlu Hamam : Sivas’ın en büyük hamamı olup 1576 yılında Behram Paşa tarafından yaptırılmıştır. Kadın ve erkek hamamı olmak üzere yan yana bitişik inşa edilmiş çifte bir hamamdır. Bu hamam günümüzde de halkın kullanımına açıktır.

14- Taşhan: İki katlı olup ortası açık avlulu kesme taştan inşa edilmiştir. Ne zaman inşa edildiğine dair net bir bilgi yoktur.Üzeri açık olan iç avlu ortasında çift başlı, aslan başlarının ağzından su akan bir taş havuzu bulunmaktadır.

15- Ziyabey Kütüphanesi: 1908 yılında Sivas’ın ileri gelenlerinden Yusuf Ziya Başara tarafından kütüphane olarak yaptırılmıştır.

16- Hükümet Konağı

1884 tarihinde Vali Halil Rıfat Paşa tarafından yaptırılan yapının iki katı ise ahşap olarak inşaa edilmiştir.
17- Jandarma Binası: 1908 yılında Vali Reşit Akif Paşa zamanında Jandarma dairesi olarak yapılmıştır. Halen Jandarma Komutanlığı tarafından kullanılmaktadır.

18- Atatürk Kongre ve Etnoğrafya Müzesi: 4-11 Eylül 1919 tarihleri arasında Sivas Kongresinin yapıldığı binadır. 1981 yılına kadar lise olarak kullanılmış olan bu bina, onarım ve teşhir tanziminden sonra 1990 yılında müze olarak ziyarete açılmıştır. Bu müzede Sivas Kongresi’ne ait dokümanlar, Atatürk’ün kullandığı özel eşyalar, Atatürk’e ait resimler ve yöreye ait etnografik eserler bulunmaktadır.

19- İnönü Müzesi: Sivas Belediyesi tarafından İsmet İnönü’nün ortaokulu okuduğu yıllarda ikamet ettiği ev müze haline getirilmiştir. Yöreye ait el sanatları, etnografik eserler ve İnönü’ye ait olan fotoğrafları sergilenmektedir.

20- Tuzhisar Köyü Kilisesi: Tuzhisar Köyü’nde bulunan kilise üç sahınlı, bazilikal planlıdır.
Sivas ilimizde ayrıca Kale Camii, Aliağa Camii, Alibaba Camii, Abdulvahabi Gazi Camii, Zincirli Minare Camii, Hocaimam Camii, Altınyayla Merkez Camii, Divriği Kale Camii, Gemerek Merkez Camii gibi tarihi camiler de bulunmaktadır.