Sıvı yağ alırken nelere dikkat edilmelidir?

Yağ tercihinde insanların tercihlerini daha çok ekonomik boyutu belirlemektedir. Ekonomik durumu iyi olanlar zeytinyağını tercih ederken, zeytinyağını alacak durumda olmayanlar ayçiçeği yağlarını tercih etmektedirler.
Genel olarak yemekler ve kızartmalar için ayçiçeği yağı ve tereyağı, salatalar için ise zeytinyağı kullanılırdı. Şimdilerde ise bu yağ çeşitlerine yenileri eklenmiştir. Bunlar pamuk, fındık, mısır ve kanola gibi değişik yağlardır. Ancak yine de en çok tercih edilen ayçiçeği yağıdır.

Yağlar hakkında çok fazla spekülasyon almış başını gitmektedir. Ancak bunlara aldırış edenlerin sayısı hakkında net bir şey söylemek oldukça zordur. Çünkü başta da dediğimiz gibi ekonomik durum tercihler üzerinde daha çok etkili olmaktadır. Bir çok ürünün genetiği ile oynanmış olması ve kansorejen etkisinin olması insanları düşündürmektedir. Zeytin yağının diğer yağlara göre daha sağlıklı olması her ne kadar onu ön plana çıkarsa da yüksek fiyatı nedeniyle her bütçeye hitap etmemektedir.

Kimileri iç,in bilindik markaları tercih etmek en kolay çıkış yoludur. Çünkü sıvı yağda yüzlerce marka her geçen gün karşımıza çıkıyor. Bazen uygun fiyatından dolayı aldığımız ürünlerden pişmanlık duyabilmekteyiz. Bazı yağların ağır kokuları kalitesizliklerini ortaya koymaktadır. Aynı markanın çeşitli yağları da bulunmaktadır. Bunlardan fındık yağını mı, ayçiçeği yağını mı yoksa mısır özü yağını mı almak lazım. İşte burada damak tadı ön plana çıkmaktadır.

Satın alınacak yağın ilk olarak berrak olmasına dikkat edilmelidir. Yağın rengi, elde edilen bitkiye göre değişebilmektedir. Yağın kalitesini rafine ünitesinin teknolojisi ve işleme metodu da etkiliyor. Bundan dolayı markalı yağları tercih etmek daha doğru olacaktır.

Marketlerde alışverişteyken pamuk, fındık, ayçiçeği, kanola ve mısır özü yağını seçerken ne için kullanacağı düşünülmelidir. Kızartmalar için ısıya dayanıklılığı yüksek olduğundan dolayı mutlaka ayçiçeği ve pamuk yağı tercih edilmelidir. Mısır ve fındık yağı, diğerlerine göre sıcaklığa dayanıklılığı daha az olduğundan yemeklerde ve salatalarda kullanılması daha uygundur. Zeytinyağı ise doymamış yağ oranı kızartma için uygun gibi görünse de ülkemizde rafine değil de sızma şeklinde üretildiği için daha çok salatalarda ve yemeklerde kullanılması gerekir. Rafine yağlar, tat ve koku olarak nötr olan yağlardır. Yani kendilerine has tadı yoktur. Bu nedenle birbirine karıştırıldığında bir farklılık olmaz. Soğuk yemeklerde daha çok zeytinyağı, fındık ve mısır yağı, kızartmalarda ise ayçiçeği, pamuk ve kanola yağı kullanılmalıdır. Vücut için faydaları düşünüldüğünde salatalarda ve soğuk yemeklerde zeytinyağı gibi keten tohumu, çörekotu, üzüm çekirdeği, kabak çekirdeği, kayısı çekirdeği ve susam yağı da kullanılabilir. Katı yağ gerektiren unlu mamullerde ise tereyağı kullanmak daha uygun olacaktır.
Fındık yağı trans yağ asidi, kolesterol ve herhangi bir katkı maddesi içermemektedir. Fındık yağı bütün yağlar arasında en yüksek yanma ve en düşük donma derecesine sahip olan yağdır. 220–240°C olan yanma ısısı özelliğinden dolayı hem sağlık, hem de lezzet bakımından en büyük sorun olan, yağın yanması problemini engelleyerek yanık yağ kokusu ile yanmış yağ tadını ve bunların beraberinde getirebileceği kanserojen etkiyi ortadan kaldırır. Fındık yağının kızartmalarda ortamda ve yiyecekte koku bırakmadığı, hafif ve lezzetli olması nedeniyle hamur işleri de dahil her türlü yemek yapımında çok iyi sonuçlar verdiği bilinmektedir.

Kanola yağı ise kolza tohumundan üretiliyor. Nötr renkli ve yüksek yanma dereceli olsa da çok daha sağlıklı olduğu düşünülüyor ve kullanımı yaygınlaşıyor. Özellikle kızartmalarda tercih edilmelidir. Zeytinyağlarının rafine ve değişik asitli olmak üzere iki çeşidi vardır. En çok kullanılan sızma zeytinyağı, zeytinin ezilmesinden sonra sağlanan ve hiç bir işleme tutulmadan elde edilen yağdır. Asidi oldukça düşüktür, alışık olmayan insanlar için biraz ağır gelebilir ama gerçek zeytinyağı budur.

Susam Yağı ise mayonezde daha çok kullanılmaktadır. Yemeklerde pek kullanılmaz. Kızartmalar için, ısıya dayanıklılığı yüksek olmaları nedeniyle, ayçiçeği ve pamuk yağı tercih edilmeli. Mısırözü ve fındık yağı, diğerlerine göre sıcaklığa dayanıklılığı daha az olduğu için yemeklerde ve salatalarda kullanılmalı. Zeytinyağı ise doymamış yağ oranı kızartma için uygun gibi görünse de ülkemizde rafine değil de sızma şeklinde üretildiği için daha çok salatalarda ve yemeklerde kullanılmalı. Rafine yağlar, tat ve koku olarak nötr yağlardır. Yani kendilerine has tadı yoktur. O sebeple birbirine karıştırdığınızda bir farklılık olmaz. Yani soğuk yemeklerde daha çok zeytinyağı, fındık ve mısır yağı, kızartmalarda ayçiçeği, pamuk ve kanola yağı kullanılabilir. Sıcak yemeklerde ise fındık, fıstık ve mısır yağının yanı sıra zeytinyağı kullanılabilir. Kızartmalık denilen ayçiçeği ve pamuk yağı da sıcak yemeklerde kullanılabilir.

Vücut için faydaları düşünüldüğünde salatalarda ve soğuk yemeklerde zeytinyağı gibi çörekotu, keten tohumu, üzüm çekirdeği, kabak çekirdeği, kayısı çekirdeği ve susam yağı da kullanılabilir. Katı yağ gerektiren unlu mamullerde ise tereyağı kullanmak tercih edilmeli. İlla da margarin kullanılacaksa mutlaka çok iyi bir marka tercih edilmelidir.