Sivilce nasıl oluşur?

Sivilce insanların cildinde yağ salınımı arttığı zaman ve yağ kanalında tıkanmaların başlamasıyla oluşmaya başlar. Cilde dışarıdan alınamayan mikroplar yağ kanalının çevresinde üremeye başlar. Bir müddet sonra mikroplar yağları parçalayıp, iltihaplı sivilceleri meydana getirmeye başlar. Bazı kişilerde diğer insanlara oranla sivilce oluşumları daha fazla görülür. Bu durumun genetik bir yatkınlıktan kaynaklandığı kesin olarak bilinmese de, ailede yakın kişilerde sivilce varsa, çocuklarda daha fazla olabiliyor. Besin tüketimlerinde şeker ve fast food tarzı besinler olmayan kişilerde, sivilce oluşumuna fazla rastlanmıyor. Gıdalar tek başına sivilceye neden olmasa da, sivilcelerin artışında rol oynuyor.

Stres sivilceye sebep olur mu?

Stres normalde sivilce oluşumunu arttıran önemli bir etkendir. Stresin vücutta bazı hormonların salgılanmasını sağlaması nedeniyle, yağ kanallarındaki yağ üretimi artar. Yağ üretiminin artmasından sonra sivilce oluşumu da artar. Sivilceler dışarıdan sıkılmaması gereken oluşumlardır. Sıkıldıklarında patlayıp, çevre dokulara iltihap yaymaktadırlar. Bu etken uzun vadede sivilcelerden kaynaklanan izlerin oluşumuna sebep olur. Stres vücutta kortizon ve androjeni arttıran etkendir. Kanın içinde bu maddelerin artması nedeniyle, sivilcelerin çıkışı daha kolay bir hale gelir.

Sivilce sebepleri nelerdir?

Sivilce oluşumuna neden olan 4 faktör bulunur. Bunlar yağ kanalındaki hücresel artış, artan sebum yani yağ üretimi, yağ içinde olan propionbacterium acnes mikrobunun çoğalması ve iltihapsal yanıtta artma olmasıdır. Ciltte sivilcenin olması halinde yağ salınımı artmış olur. Yağ bezlerinin kontrol edilmesi erkeklik hormonu olan androjenler sayesinde olur. Hormon değerleri ile ilgili yapılan araştırmalarda, sivilce olan kişilerde sadece androjen değerlerinde yükseklik olduğu belirlenmiştir. Kadınlarda olan androjen metabolizmasında lokal anormallikler belirlenmiştir. Bu hormonlar bazı yağ bezlerinde üretilebilir. Sivilceli kişilerin kanında androjen seviyesi normal olduğu zaman, ciltte androsterone glucoronide ve 3 alfa andostanediol seviyelerinde belirli bir yükselme tespit edilir. Sivilceli kişilerdeki yağ bezleri androjene karşı daha hassas olur. Bu nedenle yağ bezleri normal androjen değerlerini yüksek sanıp, salgıladıkları yağ oranını arttırır.

Sigara içen kişilerde daha çok sivilce oluşumu olsa da, yapılan araştırmalar sırasında sigara ve sivilce arasında bir bağlantı olduğu kesin şekilde belirlenmemiştir. Sivilce oluşmasında en önemli etkenin bakteri olduğu görüşü daha fazladır. Antibiyotiklere karşı direnç sğlayan propionbacterium acnes, uygulanan tedavilerin başarısız olmasına sebep olur. Şiddetli ağır sivilcelerde bu bakteriye karşı yüksek antikor değerleri belirlenmiştir. Bu etkiden dolayı yüksek antikor seviyelerinin iltihaplı sivilce oluşmasına sebep olduğu düşünülür.

Cilt bakımı için kullanılan kozmetik ürünlerde sivilce oluşumunda etkili olur. Hafif derecede olan ve sürekli olan sivilcelerin sorumlusunun kozmetik ürünler olduğu görülmüştür. Daha çok yağlı kozmetik ürünleriyle yapılan cilt masajlarından sonra, sivilce ataklarında artış olmuştur.

Sivilce nasıl oluşur?

Yağ kanalında hücresel artış (anormal foliküler keratinizasyon): Yağ kanalı içindeki hücrelerin sayısında, yağ kanalı içerisine dökülmelerde ve yapışkanlıklarda artış olduğunda, yağ bezinin kanalında tıkanma meydana gelir. Bu tıkaç sebebiyle yağ bezlerinde yağ ve hücre artıkları birikip, mikrokomedon adında sivilce öncüsü lezyonlar oluşur.

Yağ bezlerinde yağ salınımında artış olması: Vücutta avuç içinde, ayak sırtı ve ayak tabanı dışında her bölgede yağ bezleri bulunur. En çok yüz bölgesinde, sırtta, omuzlarda ve göğüs bölgesinde yağ bezi bulunur. Vücutta yağ salınımı doğumdan sonra ilk altı ayda yüksek olur. Daha sonra bu oran yavaşça düşer, çocukluk döneminde bu oranda kalır. Ergenlik dönemiyle birlikte yağ salınımında artış oluşur. Cildinde sivilce bulunan kişilerde yağ salınımı artar. Bu kişilerde normal kişilere oranla daha geniş yağ bezleri vardır ve yağ salınımı daha fazladır. Yağ bezleri hormonların kontrolünde olması nedeniyle, vücutta salgılanan bazı hormonlarda yağ üretiminde etkili olur. Sivilceli kişilerde hormon dengesizliği olmasının dışında, yağ bezlerinin hormonların seviyelerine farklı tepki göstermesi durumu vardır. Yağ hücreleri normal seviyelerdeki hormonlara, yüksek seviyeymiş gibi tepki gösterir.

Propionbacterium acnes mikrobunun yağın içinde artması ve iltihapsal yanıtta artış: Bu mikrop tarafından salgılanmış olan enzimler, tıkanmış yağ kanalını parçalar. Bu yüzden yağ asitlerinde artış meydana gelir. Yağ asitleri ise yağ kanalında olan hücrelerin yapısını bozduğundan, bu kanalların tıkanmasına yardımcı olur. Ortama iltihap oluşturacak olan etkenleri de çeker. Bu da iltihapsal yanıta etkili olur. Sivilcede sert ve kırmızı bölgeler bu şekilde oluşmaktadır. Bunun şiddetli olması durumunda, sivilce patlayarak çevreye yayılmakta ve zamanla izleri kalmaktadır.