Soğan nasıl doğranır?
Türk mutfağında neredeyse her yemekte kullanılan soğanın temel bir mutfak malzemesi olması, yemek yapanların hemen hemen her gün soğan doğramasına neden olur. Göz yakmaması için birçok pratik bilginin denendiği ve çoğunlukla da bu uygulamaların hüsranla sonuçlanması, aslında soğanın doğal yapısından kaynaklanır. Zira soğanın göz ve geniz yakması, bitkinin kendini doğal yaşamda korumasını sağlayan önemli bir silahtır. Soğan doğramanın birçok farklı yöntemi olsa da, genel olarak yemeklik ve piyazlık yani salatalık olmak üzere iki tür soğan doğrama çeşidi bulunur. Ayrıca soğanı hızlı ve düzgün bir şekilde doğramak için keskin bir bıçak ve sağlam bir zemin gerekmektedir.
Aslında sebze ve meyve fark etmeksizin temel doğrama teknikleri her zaman aynıdır. Keseceğiniz soğanın dış kabuğunu soyarak işe başlayın. Bunu yapmanın en pratik yolu, soğanın kök ve sap kısmını keserek çıkartmanızdır. Bu işlem esnasında bıçağınızı hafifçe yana doğru kaydırmanız soğanın en dış kabuğunu elinizle pratik bir biçimde çıkartmanızı sağlayacaktır. Elastik bir tabaka şeklinde uzanan zar tabakasını çıkarttıktan sonra soğanı ortadan ikiye bölün. Soğanı ortadan ikiye böldükten sonra kestiğiniz kısmı kesim tahtasına oturtmanız, bıçağı kullanırken soğanın kaymamasını sağlayacaktır. Böylece soğanı daha düzgün bir şekilde keserken, aynı zamanda da parmaklarınızı da kesmemiş olursunuz.
Soğana birbirine paralel olacak şekilde 4-5 kesik attıktan sonra elinizle soğanı 90 derece döndürün ve aynı işlemi tekrarlayın. Böylece küp halinde yani yemeklik doğranmış soğanlarınız tencereye girmek için hazır olacaktır. Piyazlık olarak tabir edilen salatalık kesim için soğana attığınız paralel kesiklerin sayısını arttırın. Arzu ettiğiniz inceliğe göre soğanı paralel olarak kaç defa keseceğiniz de değişecektir. Bıçağı hangi elinizle kullanılıyorsanız diğer elinizle soğanı tutarak sabit durmasını sağlamanız gerektiğini unutmayın. Soğanı tutan elinizin baş parmağını geriye alın ve her zaman işaret parmağınızın gerisinde kaldığından emin olun. Zira soğan doğrarken en çok kesilen parmak, farkında olmadan diğer 4 parmağın önünde tutulan baş parmaktır. Bazı soğan cinslerinin kök kısmı sert olduğundan soğandan çıkarılması gerekebilir. Ayrıca soğanın çok durması halinde de bu kök kısmı sertleşebileceğinden, soğanın doğranması esnasında bu bölüme dikkat edilmesi önemlidir.