Sosyoloji nedir?

İnsan ve insanların bir araya gelerek oluşturduğu toplumlar üzerine inceleme yapan sosyoloji yani toplum bilimi, bu özelliğiyle insanlık tarihi kadar eski bir bilim dalı olarak algılansa da aslında pek çok sosyal bilim dalına göre oldukça yeni bir akademik çalışma alanıdır. Nitekim antropoloji, psikoloji, tarih, siyaset ve ekonomi bilimi gibi sosyal bilim dallarının tamamı; sosyoloji biliminden çok daha önce şekillenmiştir. Sosyoloji belirli bir toplum içinde yaşayan küçük bir insan grubunun azınlık olarak bu toplumla etkileşimini incelediği gibi, küresel boyutta incelemeler yaparak genel olarak tüm toplumların karşılıklı etkileşimini de araştırır. İnsanoğlunu binlerce yıl öncesinde dahi bir araya gelerek toplumları oluşturmaya iten dinamikleri araştıran sosyoloji bilimi, insanoğlunun neden topluluklar halinde yaşadığı ve ayrıca bu toplumların da nasıl oluştuğu gibi sorulara cevap arar.

Sosyal bilimlerin pek çok farklı dalıyla sürekli etkileşim halinde olan sosyoloji, mümkün olduğunca fazla kaynaktan beslenerek aradığı sonuçlara rasyonel cevaplar bulmaya çalışır. Oldukça geniş bir inceleme alanı olmasının yanı sıra birçok alanda akademik düzeyde uzmanlaşma imkanı sunan sosyoloji, son dönemde uygulamalı bilimler üzerine yükseköğretim alanların dahi yüksek lisans yapmak için tercih ettiği bir alan haline gelmiştir. İnsanla etkileşim içine girilmesini gerektiren onlarca farklı meslek grubuna mensup olan birey, yüksek lisans çalışmaları sosyolojiyi ilgilendiren alanlarda yapmayı tercih etmektedir. Toplum bilimi, 19. yüzyıla dek farklı sosyal bilimlerle birlikte yürütülen çalışmalar neticesinde adından pek söz edilmeyen bir disiplin olmasına karşın 1800′lerin ortalarından itibaren özellikle Avrupa’da adından söz ettirmeye başlamıştır.

Günümüze dek sadece çalışma alanları değil kendi tanımı dahi sürekli değişen sosyoloji konusunda bugün dahi birbirinde oldukça farklı tanımlar yapılmaktadır. İnsanoğlunun sosyal hayatındaki alışkanlıkları başta teknoloji olmak üzere pek çok farklı unsur sebebiyle dur durak bilmeden değişim geçirdiğinden, sosyoloji biliminin tanımı ve inceleme sahası da insanoğluyla birlikte değişmektedir. Toplum içindeki sınıflar, popülasyon, suç oranları ve unsurları, yasalar, ırksal farklılıklar, cinsiyet ve daha da pek çok farklı alanda incelemeler yapan sosyologlar çalışmalarıyla tüm bu çalışma sahasını her geçen gün biraz daha genişletmektedir. Göç sosyolojisi, siyaset sosyolojisi, sanayi sosyolojisi ve din sosyolojisi gibi pek çok kavrama ev sahipliği yapan günümüzün modern sosyolojisi ayrıca psikolojiyle de her zaman etkileşim halindedir. Sosyoloji, insanoğlunun meydana getirdiği toplumların davranışlarının ardından yatan psikolojik nedenlerden ziyade toplumsal davranışlar ve bu davranışların sebep olduğu sonuçlarla ilgilenmektedir.