Sumatra neresidir?
Asya kıtasının güneydoğusundaki Endonezya’nın en büyük ikinci adasıdır. Malakka Yarımadası’ndan Malakka Boğazı, Cava Adası’ndan ise Sunda Boğazı ile ayrılan Sumatra, ekvatoru keserek kuzeybatı – güneydoğu yönünde uzanmaktdır. Yüzölçümü komşu adalar ile birlikte 473 bin kilometrekaredir.
Adanın batı kıyısı boyunca uzanmakta olan Barrisan Dağları Kerintji Dağı’nda 3805 metre yüksekliğe ulaşmaktadır. Bu volkanik dağ sırasının arasındaki vadide bir dizi dağ gölü bulunmaktadır. Bu göllerin en büyüğü olan Toba Gölü’nün yüzölçümü yaklaşık olarak 1300 kilometrekaredir. Sık ormanlar ile kaplı olan dağlar doğuda çok sayıda ırmak ile akaçlanan geniş bir kıyı ovasına doğru alçalır. Bu ırmakların en uzunu olan Hari Irmağı’nın 480 kilometrelik olan kısmı taşımacılığa elverişlidir. Sumatra Adası’nın en verimli olan toprakları bu kıyı ovasındadır. Sumatra’nın güneyinde bulunan Krakatau Adası’nda 1883 yılında dünyanın en güçlü yanardağ patlamalarından biri gerçekleşmiştir.
İklimin tropik olduğu Sumatra’da soğuk rüzgarlar yüzünden aşırı sıcaklar ve nem yoktur. Adada kaplan Sumatra gergedanı, fil orangutan ve timsah gibi yabanıl hayvanlar yaşamlarını sürdürmektedir. Bitki örtüsünün çok çeşitli olduğu görülmektedir. Sumatra’da adını Singapur’un İngiliz kurucusu Sir Thomas Stamford Raffless’dan almakta olan dünyanın en iri çiçekli bitkisi Rafflessia da yetişmektedir.
Sumatra’daki en büyük etnik grubu meydana getiren Malaylar adanın doğu kıyılarında ve güneydeki geniş ovalarda yaşamaktadırlar. Bataklar Toba Gölü’nün çevresine ve güneyine, Minangkbaular ise dağlık bir bölge olan Padang’a yayılmışlardır. Minangkbaular metal işlemeciliği, ağaç oymacılığı ve dokumacılık gibi el sanatları ile Bataklar ise ticaret ve çiftçilik ile uğraşmaktadırlar. Sumatra halkının büyük bir kısmı Müslüman’dır.
Sumatra’nın en büyük şehri güneydoğuda bulunan Palembang şehridir. Musi ırmağı üzerinde denizden yaklaşık 80 km içeride kurulu olan bu şehre büyük deniz gemileri ile ulaşılabilmektedir.adaın diğer önemli şehirleri kuzeydoğudaki Medan ile limanı Belavan, batı kıyısında yer alan Padang ve batıdaki yaylada bulunan Bukittingi şehirleridir.
Sumatra halkı sebze, mısır ve pirinç yetiştirmektedir. Başlıca tarım ürünleri genel olarak büyük istasyonlarda üretilmekte olan tütün, kauçuk, çay ve palmiye yağıdır. Diğer ürünler arasında kopra, karabiber, karanfil, küçük hindistan cevizi, kahve, yerfıstığı, kapok ve sisal yer almaktadır. Endonezya’da üretilmekte olan kerestenin üçte biri kadarı bu adada üretilmektedir. Ancak ne var ki bu ormanlarda değişik türden ağaçlar bir arada bulunduğu ve bu bölgelere kolayca ulaşılamadığı için daha geniş ölçekli üretim yapılamamaktadır.
Sumatra’da avlanan deniz ürünleri önemli bir besin kaynağıdır. Malakka Boğazı’ndaki Bagan- Siapiapi adanın başlıca balıkçılık limanıdır. Avlanan balıkların büyük bir bölümü kurutularak Cava’ya gönderilmektedir.
Sumatra’da zengin petrol, kalay, boksit ve kömür yatakları bulunmaktadır. Ayrıca altın, gümüş, tungsten ve demir de çıkarılmaktadır. Endonezya’nın petrol üretiminin dörtte üçü Sumatra adasından sağlanmaktadır. Merkezde ve doğuda bulunan ovalardaki petrol yataklarından çıkarılmakta olan petrol, boru hattı ile Malakka Boğazı’ndaki Dubai Limanı’na götürülerek tankerlere yüklenmektedir. Sumatra’nın kuzey kesimlerinde de petrol yatakları bulunmaktadır. Endonezya’nın kömür üretiminin dörtte üçün adanın orta ve güney kesimlerindeki yataklardan elde edilmektedir. Singapur’un güneyindeki Riau Takımadaları’nda yer almakta olan Bintan ve diğer adalarda boksit çıkarılmaktadır. Sumatra’nın güneydoğu kıyısı açıklarındaki Bangka, Billiton ve Singkep adalarında da kalay madnei bulunmaktadır.
Sumatra’nın bir ucundan diğer ucuna karayolları ile ulaşılmasına karşılık Medan, Padang ve Palembang çevresindeki üç demiryolu birbirine bağlanmadığı için aynı yolculuk trenle yapılması mümkün değildir. Medan’dan başlayan ana karayolu Toba Gölü yakınlarından geçerek adanın batı kıyısındaki Sibolga’ya ulaşır ve dağları aşarak Bukittingi’ye varır.