Telif nedir?
En kısa tabiri ile orijinal bir fikrin başkaları tarafından kullanılmasına izin vermek manasına gelen telif, kişinin sahip olduğu bir bilginin ya da düşünce ürününün topluma sunulmasına dair bir kavramdır. Günümüzde birçok sanatçı tarafından yüksek sesle söylenen telif hakları da, kişinin ürettiği herhangi bir içeriğin “©” simgesine sahip olmasını sağlar. © simgesi görülen her fikir sanat eserinde, ilgili ürünün telif hakları tarafından korunduğunu belirtmektedir. Türkçede telif kelimesi; uzlaşma, kitap yazma ve özgünleştirme ya da özgün bir şekilde oluşturma manasına gelmektedir. Bir başka değişle telif hakları, kişinin ürettiği bir fikrin özgün olduğunun tescillenmesi olarak da algılanabilir.
Tamamen bir kişiye ait olan özgün fikrin ya da düşüncesinde geliştirdiği bir eserin telif haklarıyla korunması, kişinin bu fikir ya da eserden ötürü bir takım “haklara” sahip olması manasına gelir. Dünya çapında olduğu gibi ülkemizde de fikir ve eser sahibi telif hakkı yasalarında korunurken, ilgili fikrin veya eserin herhangi bir amaçla kullanılması ancak hak sahibinin izniyle mümkün olabilmektedir. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde yer alan “Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğü tarafından tescillenen bu haklar, üretilen özgün fikrin veya eserin tüm haklarının kişiye ait olduğunun onaylanmasıdır.
Telif Hakkı Kanunu, 5848 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu olarak bilinir ve eser sahiplerinin haklarının yasal olarak korunmasını sağlamaktadır. Özgün bir fikrin ya da sanat eserinin ortaya çıkartanlar ve bu eserleri yorumlayan sanatçılar ya da yapımcılar, ilgili ürün ya da fikir üzerinde bazı “maddi ve manevi” haklara sahiptir. Telif Hakkı Kanunu da, eser sahiplerinin ilgili haklarının kesin çizgilerle belirlenmesini, koruma altına alınmasını ve kullanım şartlarının belirlenmesini sağlamaktadır. Ayrıca 5848 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu aynı zamanda telif hakkı olan eserlerin ve fikirlerin illegal kullanımını da net bir şekilde belirlemektedir.
Başta edebiyat olmak üzere farklı bilim dallarında oluşturulan eser ve fikirlerin sahibi, bu eserlerin hak hususiyetine de sahiptir. Telif Hakkı Kanunu bilimsel, edebi, müzikal, sinema ve diğer güzel sanatlarda üretilen tüm eserleri kapsamaktadır. Bu alanlarda fikir sahiplerinin hakları yasal olarak korunduğundan, hak sahibi kişinin her zaman hususiyet hakkı da mevcuttur.
Rahnansaika