Tiyatro çeşitleri nelerdir?

Eski Yunanca “görme yeri” manasına gelen theatron kelimesinden dilimize geçen tiyatro, bilindiği kadarıyla Atina’da M.Ö. 600’lerde dahi insanların yoğun ilgi gösterdiği bir sanat faaliyeti olarak yapılıyordu. Antik Çağ’ın erken dönemlerinde Antik Yunan toplumunda tiyatro festivalleri düzenlendiğinde dair bulguların elde edilmesiyle günümüzde tiyatronun Eski Yunan medeniyetinden dünyaya yayıldığı kabul edilmektedir. Antik Çağ Tiyatrosu, oyuncuların herhangi bir dekor ya da kostüm giymeden günlük kıyafetleriyle oyunları sergilediği bir tarza sahipti. Günümüzde tiyatronun; trajedi, drama, opera, komedi, müzikal, pandomim, bale ve revü gibi birçok türü sergilenmektedir.

• Trajedi

Korku ve acındırma telkinlerinin etkisiyle izleyicilerin bir takım olaylardan ders çıkartmasını sağlayan trajediler, heyecan unsurunun da eksik olmadığı tiyatro türlerindendir. Trajedi türünü diğer türlerden ayıran en önemli özellikler, diyalogların şiirsel bir dilde kaleme alınması ve bu türün bazı kemik kurallarının olmasıdır. Trajedi tiyatrosunun tarihi, Antik Yunanda Tanrı Dionysos adına düzenlenen şenliklere kadar dayanmaktadır. Klasik anlamda trajedilerin büyük bir bölümü, beş perdelik oyunlardan oluşmaktadır.

Trajedilerin en önemli özelliklerinden bir diğeri de, Antik Yunanda oyunlardaki karakterlerin ünlü ve güçlü kişilerden seçilmesiydi. Klasik Yunan Trajedilerinde karakterler; krallar, kraliçeler, halk kahramanları, prensesler ve Eski Yunan Tanrıları gibi en güçlü ve şöhret sahibi kişiliklerden seçilirdi. Halk kahramanları dışında klasik trajedilerde halkın içinden karakterler bulunmazdı.

• Drama

Günümüzde hayatın birçok farklı alanında insanın içine düştüğü durumları konu alan drama, trajedi ile komedi türlerinin harmanlanmış halidir. Tarih boyunca çoğu zaman aristokrat kişilerin başına gelen komik olayları konu alan drama, halkın aristokratların da başına kötü şeyler gelebileceğini görmesini ve böylece bilinçaltlarında bir rahatlama yaşamasını sağlamıştır. Dram türünde oyunlar tıpkı trajedilerde olduğu gibi şiirsel bir anlatıma sahip olabildiği gibi, düzyazı şeklinde de yazılabilmektedir. Genel olarak üç ya da beş perdelik oyunlardan oluşan dramlar, toplumun en çok korktuğu, çekindiği ya da iğrendiği olayları dahi perdeye taşıyabilir.

• Diğer türler

Tiyatro türleri arasında dram ve trajedi kadar çok rağbet gören bir diğer tür de komedidir. Adından da anlaşılabileceği üzere komedi türünde bazı olaylar komik bir tavırla anlatılmaktadır. Karakterlerin konuşmaktansa şarkı söyleyerek diyalog kurduğu operalar, bir orkestra ile eşzamanlı olarak sahnelenir. Hislerin ve düşüncelerin genellikle vücut dili kullanılarak anlatılmasını sağlayan pandomimler, dans ya da belirli eşyaların kullanımıyla da oynanabilir. Pandomim, tiyatronun “evrensel dili” olarak kabul edilmektedir.