Trake solunumu nedir?

Trake solunumu karada yaşamına devam eden eklembacaklılarda daha çok böceklerin solunum organı trake ile yapılır. Trake solunumu yapan eklem bacaklıların içinde böcekler, bazı kabuklular, çok ayaklılar ve araknitler görülür. Trakeler vücuttaki dokulardan hücrelere kadar sokulmuş olan çoklu boruları ifade eder. Oksijeni alarak direkt olarak hücrelere taşımaktadırlar. Bu hayvanların vücudunda bulunan kan oksijen ve karbondioksiti taşıma görevini görmez. Bu sebeple hayvanların kanlarında oksijeni taşıyacak hemoglobin bulunmamaktadır. Kanları da renksizdir. Trakelere olan gazın girişi ve gazın çıkışı kanat çırpma ve vücut hareketiyle sağlanmaktadır. Doğadaki çekirge ve arı gibi hayvanlarda trake solunumu yapmaktadır. Trake aynen yapraklarını dökmüş bir ağaç misali dallanan borulardan oluşur.

Trake solunumu nasıl olur?

Oksijen trakelere geldiği zaman, trakeoller aracılığıyla vücuttaki tüm hücrelere taşınır. Hücrelerde bu sırada ortaya çıkan karbondioksit ise oksijen verildiğinde trakeollere geçer. Trakelerden karbondioksit vücut dışına çıktığı zamanda, hücreler arası gaz değişimi tamamlanmış olur.

Böceklerde olan bu solunumda taşıma sıvısı içerisinde oksijen ve karbondioksit bulunmaz. Bu yüzden de kanda alyuvar ve hemoglobin hiç olmaz. Oksijen alındığında hücrelere trake borularının sayesinde oldukça hızlı bir şekilde taşınmaktadır.

Trake solunumu genellikle böcekler gibi eklembacaklılarda olan solunum türüdür. Bu tür böceklerin vücutlarında dallanan damarlar vardır. Vücudun içine kadar inen damarlar incelip daralmaktadır. Karın ve göğüsten başlayıp giren damarların uç kısmı içeriye doğru incelmekte ve uzamaktadır. Bu sisteme trake denmektedir. İç kesimlere kadar inmiş ince damarlarda trakeol denmektedir.

Trakelerin oluşması genellikle derinin içeriye doğru çökmesiyle meydana gelmektedir. Dışarıya açılan solunum delikleri de bulunmaktadır. Pek çok eklem bacaklı olan hayvanlarda trake sistemi iyice gelişmiş ve vücuttaki bütün organlara yayılım göstermiştir. Bu sayede kana gereksinim kalmadan oksijen bütün vücuda dağıtılmaktadır.

Trake tipleri nelerdir?

Kitap trakesi: Bu trakeler kese şeklindeki organlardır. Kesenin içinde birbirine paralel olan oldukça fazla sayıda ince yaprak sıralı olur. Bunların aralarında kan boşlukları bulunur ve buralarda kirli kan temizlenir.

Boru trakesi: Bu trakelerde düz ve dallı boru şeklinde olur.

Açık ve kapalı tohumları bulunan bitkilerin odun demetlerinde olan ince zarlı, büyük boşlukları olan, bunların aralarındaki zar kısmen ya da tamamen erimiş halde, dizi şeklinde üst üste bulunan hücre grupları da trake olarak adlandırılır. Memeliler ile insanlarda bulunan soluk borusu da yine trake olarak tanımlanır. Trake solunumu yapılırken oksijen direkt olarak trakelerden alınmaktadır. Trakeoller sayesinde vücudun her yerine taşınmaktadır. Oksijen kullanıldığında ve karbondioksit oluştuğunda ise, bu karbondioksit trakeollere geçip vücut dışına atılmaktadır. Bununla trake solunumu yapılır.