Uyku apnesi nedir?

Uyku apnesi, uyku sırasında solunum durmasından dolayı, uyku düzeninin bozulmasına sebep olan bir hastalıktır. Uykuda nefes alımının en az 20 saniye süreyle normal değerlerin altına inmesi apne olarak adlandırılır. Bu sırada kandaki oksijen azalırken,

karbondioksit miktarı artış gösterir. Uyku apnesi sinir sisteminde olan bir sorundan ya da solunum sistemindeki bir tıkanıklıktan meydana gelebilir. İki sorunun bir arada olduğu hallerde de apne oluşabilir. Rahatsızlığın horlama, aşırı derecede asabiyet, sabahları baş ağrısı ile uyanma, konsantrasyon bozukluğu gibi etkileri görülebilir. Hastalık önlem alınmazsa, kişiye ölüme kadar götürebilir. Hastaların çoğu hastalığı önemsemediğinden ya da hastalıklarını fark edemediklerinden tedavisi yapılamamaktadır. Uyku sırasında yüzlerce defa tekrarlayan solunum durması ve azalması çoğunlukla hastanın yakınları tarafından fark edilir. Sinsi bir hastalık olan uyku apnesinin, acil olarak tedavi edilmesi gerekir. Tedavi yapılmazsa, felç, kalp krizi ve düzensiz kalp atışları gibi problemlere neden olmaktadır. Ayrıca hastalarda işlerinde verimsizlik, kazalar ve sosyal sorunlara sebep olmaktadır.

Uyku apnesi kimleri etkiler?

Toplum içinde yaygın olarak görülen hastalık, erkekleri, horlayanları, erişkinleri, yaşlıları, çocukları, kadınları kısaca her kesimde görülür. Erkeklerde biraz daha fazla görülür. Çocuklarda görülen apne geniz eti ve bademciğe bağlı olarak görülebilir. Alkol ve sigara kullananlar, aşırı kilolular, boynu kısa olan kişiler, alt çenesi fazla gelişmemiş olanlar, sakinleştirici ve kas gevşetici ilaçları kullanan kişiler hastalık açısından daha risklidir.

Uyku apnesinin belirtileri nedir?

• Düzensiz solunum: Rahatsızlığın önemli bir belirtileri olan uyku sırasında yaşanan solunum duraklamaları, iç çekme ve horlamalardır. Bu düzensizlikler sağlıklı kişilerde görülen horlamalardan daha farklıdır. Normalde sırt üstü yatanların horlasa da, bu rahatsızlıkta kişiler uyku sırasında her pozisyonda horlamaya devam ederler. Hastalar uyku sırasında yaptıkları el ve kol hareketleriyle rahatsız uyuduklarını anlatırlar.
• Uykuda nefes durması: Hastalarda çok sık görülen uzun süre devam eden solunum durması hastalığın önemli bir belirtisidir. Solunum durması, 10 saniyeden dakikalar boyu süren bir duruma gelebilir. Bu kişilerde oksijen yetersizliği ve uyku düzensizliği meydana gelir.
• Gündüz aşırı uyku hali: Gece uyku düzeni bozulmuş olan hastalar, kendilerini yorgun hissettiklerinden gündüz uyuklarlar. Bu durum araç kullanan hastalar için tehlike oluşturur.  Bu hastalığa yakalanan kişiler 8 kat fazla kaza yapma riski taşırlar. Hastalarda yorgunluk ve konsantrasyon bozukluğu görülür.
• Diğer belirtiler: Bilinen belirtilerin dışında hastalarda bacak şişmesi, mide yanması, gece koyu renk idrar yapma, uyku sırasında terleme, göğüste baskı gibi belirtiler görülebilir.

Uyku apnesinin teşhisi ve tedavisi nasıl yapılır?

Uyku apnesinin kesin tanısı laboratuvarda uyku çalışması denilen bir tetkikle yapılır. Laboratuvar ortamında poligrafik tetkik adı verilen incelemenin yapılması gerekir. Bu incelemede uyku sırasındaki parametreler kayıt altına alınır. Beyin aktiviteleri, uyku kalitesi, uyku yapısı ve bozuklukları u testle sağlıklı bir şekilde incelenmektedir. Hastanın solunum hareketleri, uyku sırasındaki oksijen miktarı, kalp ritmi ve EKG kayıtları alınarak, beden fonksiyonları incelenir. Testlerin sonunda tedavi gerekiyorsa, acil olarak tedaviye başlanır.

Uyku apnesinin sonuçları nelerdir?

• Bu kişilerde yüksek tansiyon görülme olasılığı yüksektir.
• Bu kişilerde solunum güçlüğüyle beraber gürültülü horlama görülür.
• Rahatsızlığı olanlarda kalp atışlarında düzensizlik ve kalp büyümesi görülür.
• Hastalar sık olarak idrara çıkar.
• Uykuda terleme görülür.
• Huzursuz bir uyku ve uykusuzluk görülür.
• Sabahları yorgun kalkma, gün içinde uyuklama ile yorgunluk görülür.
• Hastalarda hızlı ve aşırı kilo alma eğilimi vardır.
• Hastaların çoğunda konsantrasyon güçlüğü vardır.
•  Hastalarda davranış bozuklukları ve depresyon belirtileri bulunur.
• Cinsel istek azlığı ve kemik erimesi vardır.
• Sabahları ağız kuruması ve baş ağrıları görülür.
• Mide yanması ve huzursuzluklar vardır.
• Hastalarda şeker hastalığı riski yüksektir.
• Kalp krizi ve felç geçirme olasılığı bulunmaktadır.
• Akciğer damarlarında basınç oranı yükselir.