Verem aşısı nedir?

Verem aşısı dünyada oldukça fazla rastlanan verem mikrobuna karşı korunma sağlayacak bir aşıdır. Akciğer veremi, kemik veremi, böbrek veremi, menenjit ve millier verem gibi verem türlerinde oldukça etkili bir aşıdır. Bunun yanı sıra cüzzam,

mesane kanseri ve alerjik hastalıklar gibi hastalıklar üzerinde etkili olmaktadır. Verem aşısı olarak bilinen aşı, tıpta BCG aşısı olarak tanımlanır.

Verem aşısının özellikleri nelerdir?

Isı ve ışığa karşı oldukça dayanıksız olan verem aşısı, deri altına enjekte edilmektedir. Aşı yapılan yer alkollü pamukla silinmemelidir. Enjektörle hava çekilmemeye dikkat edilmelidir. Bir yaşından küçük olan çocuklara 0,05 cc, daha büyüklere 0,1 cc olarak uygulama yapılmaktadır. Aşı lenfatik sistem ve kanla patojen basilin yayılımını önler. Aşının koruyucu özelliği yetişkinlerde %72,7, 6 yaşına kadar olan çocuklarda ise %85 oranında olduğu tespit edilmiştir. Aşı toz halinde kullanılmaktadır. Toz halinde oda sıcaklığında 30 gün kadar, buzdolabında ise 2-8 derecede 2 yıl kadar etkisini korumaktadır. Kullanım aşamasında toz sulandırılıp, 6 saat içinde uygulanmalıdır. Aşının sulandırılması normal suyla değil, kendi sulandırıcısı kullanılarak yapılmalıdır.

Verem aşısının yan etkileri nelerdir?

Bu aşının yan etkileri azdır. Aşı sonrasında meydana gelen etkiler aşının dozuyla, aşı yapılan kişinin yaşıyla, aşılamanın yapıldığı yerle ve aşı olan kişinin bağışıklık sistemiyle alakalıdır. Aşı uygulanan kişilerde en sık lokal apseler ve boyun ile koltuk altı lenfadenopatiler görülebilir. Aşı yapıldıktan 1-2 hafta sonra adenopatiler oluşabilir. Bunlar genellikle tedavi gerektirmeden iyileşmektedir. Adenopatiler büyürse cerrahi olarak çıkarılabilir. Bağışıklık sistemi baskılanmış olan kişilerin bu riskler yönünden  izlenmesi gerekir. Verem aşısının yan etkileri  oldukça zararsız olduğundan, aşılama yapılmasına engel teşkil etmez.

Verem aşısı ne zaman uygulanır?

Aşı bebeklerin iki ayını doldurmasından sonra uygulanmaktadır. Bu dönemde aşı yapılacak bebekler 2 kg dan daha zayıfsa, kilosunun tamamlanmasına kadar beklenmelidir. Aşı sol koldan tatbik edilir. Aşı yapıldıktan 25-30 gün sonra aşı yapılan bölgede bir sertlik meydana gelir. Ardından bu sertlik yerini sivilceye benzeyen bir kızartıya bırakır. Kabarıklık zaman içinde kabuk bağlayıp, daha sonra iz bırakarak kaybolur. Bu gelişmeler belli bir süre alsa da, çoğunlukla fazla şikâyete sebep olmaz. Bazı durumlarda aşının tutmama olasılığı olduğundan, test yapılıp aşının tutup tutmadığı kontrol edilmelidir. Tutmamış olan aşılar yeniden yapılmalıdır. Bebekler 4 aylık oluncaya kadar verem aşısı uygulanabilir. Bu zaman geçtiğinde, PPD testi yapılıp bebeğin vücudunda tüberküloz mikrobu aranacaktır. Vücudundan mikrop bulunmuyorsa, aşı tatbik edilebilir.

Verem aşısı kimlere yapılmamalıdır?

• Ağırlığı 2 kg altında olan çocuklara uygulanmamalıdır.
• Bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullanan kişilere uygulanmamalıdır.
• İmmün yetmezliği bulunan kişilerde uygulanmamalıdır.
• Gebelere bu aşı uygulanmamalıdır.

Verem aşısının koruyuculuğu ne kadar sürer?

Aşının 5 yıl süreyle koruyucu özelliği vardır. Bu nedenle çocuklarda bu süre sonunda yeniden aşılama yapılması ihmal edilmemelidir. Ülkemizde ilkokul çağında çocuklar aşılama yapılsa da, düzenli olarak uygulanan bir durum söz konusu değildir.