Yağmur nasıl oluşur?
Şemsiyesiz yakalandığında yakaladığı kişinin adeta canına okuyan, aşık bir kişi tarafından seyredildiğinde fizyolojik tepkimeleri psikolojik nedenlerle hızlandıran, üzerine nice şiirler yazılıp şarkılar bestelenen doğa olayına “yağmur” denir.
Sözlük anlamından çok uzakta bir tanımla anlattığımız yağmur; aslında su buharının tekrar yer yüzüne dönmesinden başka bir şey değildir. Şimdi dilerseniz yağmurun oluşumunu aşama aşama inceleyelim.
- Deniz, göl, baraj gibi su birikintileri sıcaklık değişimi nedeni ile buharlaşarak gökyüzüne yükselir. Buharlaşma olması için zannedildiği gibi suyun kaynama noktasının üzerine ulaşması gerekmemektedir. Küçük miktardaki sıcaklık değişimleri (ısı artışı yönündeki değişimler) bile buharlaşma olayı için yeterlidir.
- Gökyüzüne yükselen su buharı çok yoğun ortama doğru ilerlemeye devam ederken toz parçacıklarına tutunarak bir araya gelir ve bulut şeklinde hareketini sürdürür. Bulutlar genelde çarpışma metodu ile oluşurlar. Bu metotta; havada serbest olarak dolaşan su buharı rüzgarın etkisi ile diğer su buharı kütleleri ile birleşir.
- Bulutlar; kendinden daha soğuk hava tabakalarına rastladıklarında damlacıklar halini alır. Yeniden su damlacıklarına dönüşen su buharı; yer çekiminde etkisi ile yağmur damlası şeklinde yeryüzüne iner.
- Eğer su damlacıkları yer yüzüne inmeye çalıştığı sırada tekrar sıcak bir hava dalgasına rastlarlarsa yeniden buharlaşarak gök yüzüne çıkarlar. Bu nedenle özellikle yaz mevsimlerinde “yaz yağmuru” olarak adlandırılan yağış tüm bölgelere hakim olamaz.
- Yeryüzüne inmekte olan su damlaları, inişleri sırasında kendisinden daha soğuk ve nemli tabakalara denk gelirse toprağa ilk düşen damalar daha iri, ardından gelen damlalar ise daha küçük olur.
- Eğer yağmur yağarken buharlaşma olayı hala sürüyorsa yağış; “sağanak yağmur” olarak nitelendirilen süreklilik hali arz eder.
- Yer yüzüne inmekte olan su damlaları; ani olarak düşen hava sıcaklığına denk gelirse kristalleşerek buz halini alır. Buza dönüşen bu damlalar yer yüzüne düşerken, daha sıcak bir katmana denk gelirlerse yağmur; gelmezlerse kar halinde yağarlar.
Şemsiyesiz yağmura yakalanmamanız dileğiyle…