Yaşar Kemal kimdir?

Roman deyince edebiyatımızda aklımıza gelen ilk isimlerden biri olan Yaşar Kemal 1922 yılında Osmaniye’nin Hemite köyünde dünyaya gelmiştir. Aslen Van Gölü’ne yakın Ernis (bugünkü adıyla Günseli) köyünden gelen bir ailenin çocuğudur. Birinci Dünya Savaşı’ndaki Rus işgali yüzünden ailesi bu köyden göç etmiş ve Osmaniye’nin Kadirli ilçesine bağlı Hemite ( Gökçedam) köyüne yerleşmiştir.

Yaşar Kemal’in annesi Nigar Hanım, babası ise Kürt asıllı Sadık Efendi’dir. Gerçek adı “Kemal Sadık Göğceli” olan Yaşar Kemal henüz 5 yaşında iken kan davası yüzünden bir camide babasını kaybetmiştir. Bir kaza nedeniyle sağ gözünü kaybetmiştir. İlköğrenimini Adana Kadirli’de tamamlayan Yaşar Kemal yazmaya ortaokul döneminde şiirle başlamıştır. Adana Halkevi’nin yayını olan “Görüşler Dergisi”nde şiirleri yayınlanmıştır. Ortaokul son sınıfta iken okulu bırakmak zorunda kalmıştır. Irgatlık, amele başılık, pirinç tarlalarında su bekçiliği gibi bazı işlerde çalıştıktan sonra, arzuhalcilik, öğretmenlik ve kütüphane memurluğu yapmıştır. Ülke, Kovan, Millet, Beşpınar gibi dergilerde şiirleri yayınlanmıştır.

1940’lı yılların başlarında Pertev Naili Boratav, Abidin Dino ve Arif Dino gibi sol görüşlü bazı sanatçı ve yazarlarla ilişki kurmuş ve bu sayede 17 yaşında iken siyasi nedenlerden dolayı ilk kez hapishaneler ile tanışmış olur. Bu tanışıklık onu edebiyat ile yakından ilgilenmeye itmiştir. Dönemin tanınmış solcu yazarlarının telkinleri sonucu 1943 yılında bir folklor derlemesi şeklindeki ilk kitabı Ağıtlar’ı yayımlamıştır. Kemal askerliğini yaptıktan sonra 1946 yılında gittiği İstanbul’da Fransızlara ait Havagazı Şirketi’nde gaz kontrol memuru olarak çalışmıştır. 1948 yılında Kadirli’ye dönerek bir süre yine çeltik tarlalarında kontrolörlük, daha sonra arzuhalcilik yapmıştır. 1950 yılında komünizm propagandası yapmak suçundan tutuklanmıştır. 1951 yılında Yaşar Kemal cezaevinden çıktıktan sonra İstanbul’a yerleşmiştir. Cumhuriyet Gazetesi’nde fıkra-röportaj yazarlığı yapmaya başlamıştır.

1952 yılında Tilda adında bir İspanyol göçmeniyle evlenen yazarın eşi Tilda’nın 2001 yılında ölmüştür. Eşi Tilda ile olan evliliğinden. Raşit Gökçeli adında bir oğlu olmuştur. 1952 yılında ilk öykü kitabı olan “Sarı Sıcak”, 1955 yılında ise bugüne dek kırktan fazla dile çevrilmiş olan ünlü romanı İnce Memed’ tefrika olarak yayımlanmıştır. 1951 yılında başladığı Cumhuriyet Gazetesindeki işini 1963 yılına kadar devam ettirmiştir. 1962 yılında Türkiye İşçi Partisi Yönetim Kurulu üyeliğine seçilmiştir. Türkiye İşçi Partisi’nde sekiz yıl süre ile yöneticilik yapan Yaşar Kemal 1987 yılındaki bir söyleşisinde Türkiye’de bir Marksist partiye ihtiyaç olduğunu belirtebilecek kadar cesur bir politikacı olmuştur.

1967 yılında haftalık siyasi dergi olarak çıkan Ant’ın kurucuları arasında yer almış ve yazılarını da bu dergide çıkarmaya başlamıştır. Bu dergideki yazılarından dolayı mahkemelik olmuş ve bu derginin eklerinden biri nedeniyle 18 ay kadar hapse mahkum edilmiş olsa da Yargıtay kararı bozmuştur. 1973 yılında Türkiye Yazarlar Sendikası’nın kuruluşunda yer almıştır. 1974-75 arasında ilk genel başkanlığı olmuştur. 1988 yılında kurulan PEN Yazarlar Derneği’nin ilk başkanı olmuştur.

1995 yılında ünlü Alman Der Spiegel’deki bir yazısından dolayı İstanbul Devlet Güvenlik Mahkemesi tarafından yargılanmış olsa da bu davadan aklanmayı başarmıştır. 1 Ağustos 2002 tarihinde ikinci eşi Ayşe Semiha Baban ile evlenmiştir. Nobel Edebiyat Ödülü’ne aday gösterilen ilk Türk yazar olan Yaşar Kemal 28 Şubat 2015 tarihinde organ yetmezliği nedeniyle bir süredir yoğun bakımda olduğu hastanede vefat etmiştir.

ESERLERİ
Öykü
1. Sarı Sıcak, İst.: Varlık, 1952
2. Bütün Hikâyeler, İst.: Cem, 1975.
Roman
1. İnce Memed, 1955
2. Teneke, 1955
3. Orta Direk, 1960
4. Yer Demir Gök Bakır, 1963
5. Ölmez Otu, 1968
6. Akçasazın Ağaları / Demirciler Çarşısı Cinayeti, 1974
7. Akçasazın Ağaları / Yusufcuk Yusuf, 1975
8. Yılanı Öldürseler, 1976
9. Al Gözüm Seyreyle Salih, 1976
10. Allahın Askerleri, 1978
11. Kuşlar da Gitti, (uzun öykü), 1978
12. Deniz Küstü, 1978
13. Hüyükteki Nar Ağacı, 1982
14. Yağmurcuk Kuşu / Kimsecik I, 1980
15. Kale Kapısı / Kimsecik II, 1985
16. Kanın Sesi / Kimsecik III, 1991
17. Fırat Suyu Kan Akıyor Baksana, 1997
18. Karıncanın Su İçtiği, 2002
19. Tanyeri Horozları, 2002.