Yerçekimi nedir?
Dünya’nın uyguladığı kütle çekim kuvvetine “yerçekimi” adı verilir. Genel anlamda kütle çekim kuvvetinin varlığını Newton bulmuştur. g= MG/r2 formülü ile hesaplanan yerçekimi kuvveti, Dünya’nın üzerinde bulunan cisimlere kütleleri oranında uyguladığı bir kuvvettir. Cisimler açısından, kendilerine uygulanan kuvvet, ağırlıkları anlamına gelmektedir.
Yerçekimi kuvveti, cisimleri Dünya merkezine çeken bir kuvvet olup, cisimlerin ağırlıkları Dünya merkezine yaklaştıkça artar ; Dünya merkezinden uzaklaştıkça azalır. Yani, Dünya üzerindeki cisimlerin ağırlıkları sabit değildir, bulundukları lokasyona göre ağırlıkları da değişmektedir.
Dünya’nın küre şeklinde olması yani içeri basık bir şekle sahip olması, bu noktalarda Dünya merkezine biraz daha fazla yaklaşılması anlamına gelmektedir. Bu nedenle de; kutuplardaki bir cismin ağırlığı, ekvatordaki aynı büyüklükteki cismin ağırlığından daha fazladır. Aynı şekilde; deniz seviyesinden uzaklaşıldıkça, daha yüksek noktalara çıkıldıkça cisimlerin ağırlıkları azalır. Uzayda ise yerçekimi sıfırlanır. Dünya’nın uyguladığı çekim kuvveti; Ay’da uygulanan yer çekiminin yaklaşık olarak altı katı kadardır. Bu demektir ki; aynı cisim Dünya’da, Ay’da hesaplanan ağırlığından altı kat daha fazla ağır olacaktır.
Hakkında sahip olunan detay bilgiler sınırlı olmakla birlikte, yerçekimi hayatımıza dair en önemli kavramlardan biridir. Zira, yerçekimini de kapsayan genel çekim kuvveti, Dünya’mızda ve genel olarak evrende çok hassas bir dengenin devamını sağlayan kritik bir unsurdur. Güneş’in etrafında belirli yörüngelerde dönen gezegenler, bu kuvvetin artması halinde Güneş’e yapışıyor olurlardı. Tam tersi söz konusu olsa, yani hiçbir çekim kuvveti uygulanmıyor olsa idi, gezegenler evrende yok olur giderlerdi.
Aynı şekilde Dünyamızda da bu çekimin derecesi hassas dengeler üzerindedir. Dünyamızın uydusu Ay da kendisine uygulanan çekim kuvveti etkisi ile Dünya etrafında belirli bir yörüngede hareketini devam ettirmektedir.
Birçok sırla, birçok mucize ile dolu evrende; bilinmezliği, görünmezliği, elle tutulmazlığı ile insan aklını, insanın tahayyül gücünü en çok zorlayan konulardan biridir yerçekimi.